بررسي اثرات مهاري دو اسانس مختلف گياه آويشن (Thymus vulgaris) بر روي انقباضات ايلئوم در مقايسه فراورده دارويي موجود آويشن براي مصارف باليني

گياه آويشن يكي از گياهان دارويي ايران است كه به صورت سنتي براي ناهنجاري هاي اسپاسمي دستگاه گوارش استفاده مي شود ولي اثرات فارماكولوژي آن به صورت مستدل علمي تا كنون گزارش نشده است. در اين تحقيق اثرات ضد اسپاسمي اسانس آويشن بر روس انقباضات ايلئوم مطالعه گرديد. براي اين منظور ران هاي ويستار با ضربه سر كشته شدند. سپس قسمتي از ايلئوم جدا شد و در محلول تيرود كه با اكسيژن گازدهي مي شد قرار گرفت. انقباضات ايزوتونيك توسط اسپاسموژن (KCI) دريافت ايجاد گرديد و بر روي كاغذ فيزيوگراف ثبت گرديد. اثرات غلظت هاي مختلف اسانس گياه بر روي انقباضات ناشي از كلريد پتاسيم 80 ميلي مولار براي به دست آوردن غلظت هاي موثر سنجيده شد. اثر هر اسانس با كنترل خودش كه معادل حجمي حامل (vehicle) را دريافت كرده بود مقايسه گرديد. اسانس برگ آويشن در غلظت هاي افزايشي، انقباضات ناشي از كلريد پتاسيم را به صورت وابسته به غلظت مهار كرد (0.12±: P=0.4 قدرت دارو). اثر دو اسانس مختلف آويشن بر روي انقباضات ناشي از كلريد پتاسيم در ايلئوم رات بيانگر اين است كه اثر مهاري اسانس برگ بيشتر از اسانس كل اندام هوائي گياه آويشن است. قطره ميكسچر آويشن كه براي درمان سندرم روده تحريك پذير استفاده مي شود مخلوطي از آويشن (40%)، نعناع (30%)، زيره (20%) و رازيانه (10%) است. مقايسه اثرات مهاري قطره ميكسچر آويشن موجود براي مصارف باليني با نسبت مشابهي از مخلوط اسانس هاي آنها در غلظت هاي معادل اثرات مهاري مشابهي بر روي انقباضات ايلئوم داشتند ولي از نقطه نظر قدرت مهاري (پوتنسي) اثر مهاري آن كمتراز اسانس گياه آويشن به تنهايي است. اين مطالعه نشان مي دهد كه اسانس گياه آويشن يك مهاركننده انقباضات ايلئوم ايزوله شده است. از آنجا كه اساس درمان كرامپ هاي شكمي و اسهال بر مهار آويشن روده استوار است، نتايج اين تحقيق بيانگر مفيد بودن اسانس گياه آويشن براي درمان اختلالات فوق است.