بررسي تغييرات بافت شناسي جداره واژن گاوميش در مراحل مختلف آبستني

هدف: مقايسه تغييرات بافت شناسي بوجود آمده در زمان غير آبستني و در ماههاي مختلف آبستني در جداره واژن گاوميش.
طرح: مطالعه بافت شناسي جداره واژن با استفاده از روشهاي مختلف رنگ آميزي.
حيوانات: تهيه نمونه بافتي از واژن 59 گاوميش زنده غير آبستن و آبستن، 7-4 گاوميش در هر يك از ماههاي آبستني و 5 گاوميش غير آبستن.
روش: نمونه هاي بافتي پس از تهيه و آماده سازي در آزمايشگاه، به روش هماتوكسيلين - ائوزين، ورهاف، تولوئيدن بلو، پانتين و آهن وايگرت رنگ آميزي شده و تعداد لايه هاي سلولي، تغييرات سلولهاي مخاطي، پراكندگي فيبروبلاستي و عروقي در زير مخاط، پراكندگي سلولهاي ايمني و تراكن رشته هاي الاستيك و كلاژن در بافت همبند مخاط و زير مخاط و لايه عضلاني مورد مطالعه قرار گرفتند.
تجزيه و تحليل آماري: جهت بررسي اختلاف ما بين داده ها از آزمون تجزيه واريانس يكطرفه و متعاقبا آزمون دانكن استفاده شد.
نتايج: تعداد لايه هاي سلولي اپي تليوم مخاط در طول دوران آبستني تقريبا يكسان بوده واختلاف معني داري بين آنها وجود نداشت. از ماه دوم آبستني سلولهاي ترشحي در لابه لاي ساير سلولهاي مخاطي و بخصوص در لايه سطحي مشاهده شدند كه در ماه پنجم آبستني تعداد آنها به طور معني دار(P<0.01) به حداكثر رسيده و از ماه هفتم آبستني كاهش يافت. سلولهاي آبستني نيز، از ماه چهارم آبستني در مخاط حضور نسبي دارند كه با پيشرفت آبستني بر تعداد آنها به طور معني دار (P<0.01) افزوده شد و در ماههاي نهم و دهم بسيار افزايش پيدا كرده و به شكل بالوني مشاهده گرديد. پراكندگي پلاسماسل ها نيز در سه ماه اول آبستني در مخاط و زير مخاط بيشتر از ماههاي ديگر آبستني بود. بر فعاليت عروقي نيز با پيشرفت آبستني افزوده شده و در ماههاي آخر آبستني زير مخاط كاملا پر عروق و پرخون مشاهده شدند ولي پراكندگي آنها در طبقه عضلاني نسبتا بيشتر از طبقه مخاط و زير مخاط بود. رشته هاي كلاژن نيز بلافاصله در زير اپي تليوم نسبتا كم بوده و ظريف ولي به طرف زير مخاط بر تراكم و ضخامت آنها افزوده شده و در طبقه عضلاني، فقط در بين دستجات عضلاني مشاهده شدند.
نتيجه گيري: نتايج حاصله از مطالعه حاضر بيانگر وجود اختلاف بافت شناسي واژن گاوميش در ماههاي مختلف آبستني است كه با بسياري از نظرات و گزارشات به خصوص در مورد گوسفند توافق و همخواني دارد ولي با اين وجود تهيه گسترشهاس واژينال در تشخيص دقيق مراحل مختلف آبستني در گاوميش مفيد نمي باشد.