برنامه قلب سالم اصفهان: برنامه مداخلاتي جامعه نگر براي پيشگيري و كنترل بيماري هاي قلبي - عروقي طراحي، روش اجرا و تجربيات نخست

اين مطالعه يك برنامه مداخلاتي جامعه نگر با هدف اصلاح عوامل خطرساز بيماريهاي قلبي عروقي كرونر و استروك و بهبود آگاهي، نگرش و عملكرد مردم و كاركنان بهداشتي در رابطه با اين عوامل و همچنين راههاي پيشگيري از آنها مي باشد . اين مطالعه مداخله اي مشتمل بر سه مرحله است . مرحله اول شامل بررسي هاي مختلف در گروه بالغين، اطفال، كاركنان بهداشتي، بيماران قلبي و استروك كه بصورت مقطعي انجام شد و در آن وضعيت موجود در شهرستان هاي اصفهان و نجف آباد (شهرستان هاي مورد مداخله) و اراك (شهرستان شاهد) در رابطه با KAP مردم (بالغين و كودكان)، كاركنان بهداشتي و بيماران، ميزان شيوع عوامل خطرساز، شيوع بيماريهاي عروق كرونر و استروك و مورتاليته و موربيديته ناشي از اين بيماريها تعيين گرديد. كل نمونه‌ هاي مورد مطالعه 20800 نفر شامل 12600 نفر فرد سالم بالاي 19 سال، 2000 كودك 6 تا 18 سال 2000 نفر والدين آنها و 500 نفر مسوولين و معلمين مدارس، 1700 نفر كاركنان بهداشتي و 2000 بيمار قلبي و عروقي بود. براي جمع آوري اطلاعات در زمينه KAP از اين افراد، پرسشنامه هايي كه اعتبار و روايي آن تاييد شده بود استفاده شد . شيوع عوامل خطر ساز نظير چربي هاي سرم، ديابت، پرفشاري خون، و چاقي با معاينات باليني و پاراكلنيكي، شيوع بيماريهاي قلبي با استفاده از پرسشنامه ROSE و كد مينه سوتا استاندارد شده، شيوع استروك با استفاده از پرسشنامه، بروز بيماريهاي قلبي و استروك از طريق پرسشنامه و موارد ثبت بيماريهاي قلبي و استروك با روش اجرا شده در مطالعه مونيكا تعيين گرديد. كليه اطلاعات پرسشنامه ها توسط افراد آموزش ديده بازبيني و پس از تاييد وارد كامپيوتر گرديد. از آنجا كه هدف برنامه، پيشگيري از بيماريهاي قلبي و استروك مي باشد، مداخلات از سال 1380 (سال دوم برنامه) در قالب 8 پروژه، (زنان، كودكان، جوانان، افراد در محل كار، كاركنان بهداشتي، بيماران و پروژه تغذيه و ورزش) در كل جامعه آغاز گرديد . اين مداخلات بر اساس نتايج پرسشنامه هايي بررسيهاي انجام شده در مرحله اول در حال انجام مي باشد . پس از 3-4 سال مداخلات، در سال آخر برنامه (سال پنجم تا ششم) كليه بررسي هاي انجام شده در مرحله اول در سال 1384 در يك جمعيت تصادفي ديگر در شهرستانهاي مورد مداخله و شاهد تكرار مي گردد. البته در تمام مدت بررسي كليه افراد بالاي 35 سال مورد مطالعه قرار خواهد گرفت. همچنين براي بررسي نحوه تاثير مداخلات، هر سال يك مطالعه بر روي نمونه كوچك تصادفي انجام مي شود .