آموزش هوش هيجاني و اثربخشي آن بر کاهش پرخاشگري نوجوانان پرخاشجوي

هدف از پژوهش حاضر بررسي تاثير آموزش هوش هيجاني بر پرخاشگري نوجوانان پرخاشجوي بود. روش پژوهش از نوع تجربي (طرح پيش آزمون پس آزمون) با گروه کنترل بوده است. بدين منظور، ابتدا از بين مدارس راهنمايي ناحيه 5 آموزش و پرورش شهر مشهد به روش خوشه اي تصادفي چند مرحله اي يک مدرسه و از آن تعداد 100 دانش آموز به روش تصادفي ساده انتخاب شدند. آن گاه پرسشنامه خشم نلسون و همکاران (2000) اجرا و تعداد 20 دانش آموز که نمره بالاتري گرفته بودند به عنوان پرخاشجوي غربال شدند و به صورت تصادفي ساده به دو گروه آزمايش و کنترل تقسيم شدند. آزمودني هاي هر دو گروه قبل و بعد از برنامه آموزش هوش هيجاني، پرسشنامه هوش هيجاني شات و پرسشنامه خشم نلسون را کامل کرده و به گروه آزمايش به مدت 10 جلسه برنامه آموزش هوش هيجاني آموزش داده شد. جلسات آموزش بر اساس الگوي چهار بخشي ماير و سالوي (1997)، شامل: مباني نظري هوش هيجاني، به کارگيري و ابراز هيجان و مديريت هيجان ارائه شد. نتايج نشان داد که بين هوش هيجاني و پرخاشگري نوجوانان پرخاشجوي، همبستگي منفي معني داري وجود دارد (۰.۵۶۲-=r). همچنين آموزش هوش هيجاني به بهبود آن و مولفه هاي مربوطه شامل: تنظيم، ارزيابي و بيان و به کارگيري هيجان منتهي مي شود (۰.۰۵>p). به علاوه آموزش اين صفت بر پرخاشگري و مولفه هاي آن شامل: پرخاشگري بدني، ناکامي و ارتباط با همسالان در نوجوانان تاثير معني داري دارد (۰.۰۵>p). بنابراين مي توان نتيجه گرفت که نه تنها هوش هيجاني با پرخاشگري نوجوانان داراي همبستگي منفي است، بلکه آموزش آن باعث افزايش معني دار توانايي شناسايي و مديريت هيجان شده، پرخاشگري را کاهش داده و مي تواند رويکردي در آموزش و درمان آنان باشد.