ارزيابي خصوصيات مورفولوژيکي ريشه نخود (.Cicer arietinum L) در واکنش به تنش خشکي

گنجعلي علي; باقري عبدالرضا

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

پژوهش هاي حبوبات ايران

اطلاعات شماره:

(نيمه دوم) 1389 , دوره 1 , شماره 2 ; از صفحه 101 تا صفحه 110 .

عنوان مقاله:

ارزيابي خصوصيات مورفولوژيکي ريشه نخود (.Cicer arietinum L) در واکنش به تنش خشکي

نویسندگان:

گنجعلي علي*, باقري عبدالرضا

آدرس:

* پژوهشکده علوم گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده:

بخش مهمي از موفقيت توليد در مناطق داراي تنش خشکي به جذب موثر آب و عناصر غذايي توسط سيستم ريشه اي کارآمد وابسته است. به منظور بررسي خصوصيات مورفولوژيکي ريشه و شناسايي معيارهاي مناسب براي گزينش ژنوتيپ هاي متحمل به خشکي نخود، چهار آزمايش جداگانه در مراحل مختلف فنولوژي شامل مراحل گياهچه اي، گل دهي، تشکيل غلاف ها و پرشدن دانه ها انجام شد. 10 ژنوتيپ نخود با تنوع جغرافيايي مناسب که کشت نخود در آن مناطق انجام مي شود از کلکسيون نخود مشهد انتخاب شدند. به جز در آزمايش اول (مرحله گياهچه اي) که خصوصيات ريشه ي ژنوتيپ ها در شرايط بدون تنش مورد بررسي قرار گرفت، در سه آزمايش ديگر ژنوتيپ ها در دو شرايط تنش خشکي (25 درصد ظرفيت زراعي) و شاهد قرار گرفتند. آزمايش ها جداگانه به صورت فاکتوريل در قالب طرح بلوک هاي کامل تصادفي با سه تکرار اجرا شدند. در مرحله گياهچه اي تفاوت معني داري ميان ژنوتيپ ها از نظر صفات مربوط به ريشه وجود داشت. ژنوتيپ MCC358 از نظر مجموع طول ريشه ها، سطح، وزن خشک و حجم ريشه ها، برتر از ساير ژنوتيپ هاي مورد بررسي بود، با اين حال بالاترين نسبت ريشه به اندام هوايي به ژنوتيپ MCC30 تعلق داشت. با وجود اين که در مراحل گل دهي و تشکيل غلاف ها، اثر متقابل تنش و ژنوتيپ، تاثير معني داري بر طول ريشه اصلي نداشت ولي در مرحله پرشدن دانه ها، تنش خشکي طول ريشه اصلي را در اکثر ژنوتيپ ها نسبت به شاهد کاهش داد. نسبت ريشه به اندام هوايي در واکنش به تنش خشکي تا مرحله گل دهي افزايش يافت که به کاهش بيشتر رشد اندام هاي هوايي نسبت به ريشه ها در اين مرحله مربوط مي شود. ژنوتيپ ها به اقتضاي الگوي رشدي در مراحل مختلف فنولوژي، واکنش هاي متفاوتي را نشان دادند و يک روند منطقي از نظر تغيير کمي صفات مورد بررسي ميان ژنوتيپ ها مشاهده نشد. بنابراين با توجه به نتايج اين بررسي به نظر مي رسد گزينش براي يک صفت در مرحله اي از فنولوژي گياه بايستي انجام شود که صفت مذکور در آن مرحله داراي بيشترين اثرگذاري است.

کلید واژه:

تنش خشکي(Q2)ريشه(Q2)نخود و نسبت ريشه به اندام هوايي(Q3)

چارک 1 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک اول تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی زیاد است.
چارک 2 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک دوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع زیاد است.
چارک 3 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک سوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع کم است.
چارک 4 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک چهارم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی کم است.

موضوعات مرتبط:

تاریخ کاشت تنش رطوبتی تنش کم آبی جو جو جوانه زنی شاخص های تحمل فرسودگی تسریع شده گندم محلول پاشی

مقالات نشریه ای مرتبط:

مقالات همایشی مرتبط:

ندارد

طرح های مرتبط:

مقالات بین المللی مرتبط:

ارتباط خیلی زیاد ارتباط زیاد مرتبط ارتباط کمتر

ارجاعات:

ثبت نشده است

استنادات:

ثبت نشده است

+جهت ارجاع به این مقاله کلیک کنید(Cite).

APA : کپی

گنجعلی، ع.، و باقری، ع. (1389). ارزیابی خصوصیات مورفولوژیکی ریشه نخود (.Cicer arietinum L) در واکنش به تنش خشکی. پژوهش های حبوبات ایران, 1(2), 101-110. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=137557

Vancouver : کپی

گنجعلی علی، باقری عبدالرضا. ارزیابی خصوصیات مورفولوژیکی ریشه نخود (.Cicer arietinum L) در واکنش به تنش خشکی. پژوهش های حبوبات ایران. 1389 [cited 2022May27];1(2):101-110. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=137557

IEEE : کپی

گنجعلی، ع.، باقری، ع.، 1389. ارزیابی خصوصیات مورفولوژیکی ریشه نخود (.Cicer arietinum L) در واکنش به تنش خشکی. پژوهش های حبوبات ایران, [online] 1(2), pp.101-110. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=137557.