اثر كربنات كلسيم و قدرت يوني بر جذب سطحي بور در خاک هاي آهكي

حسني اكبر; راهنمايي رسول; ملكوتي محمدجعفر

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

پژوهش هاي خاك (علوم خاك و آب)

اطلاعات شماره:

1389 , دوره 24 , شماره 2 ; از صفحه 117 تا صفحه 126 .

عنوان مقاله:

اثر كربنات كلسيم و قدرت يوني بر جذب سطحي بور در خاک هاي آهكي

نویسندگان:

حسني اكبر, راهنمايي رسول*, ملكوتي محمدجعفر

آدرس:

* تهران، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده کشاورزی، گروه خاک شناسی

چکیده:

بور (B) يکي از عناصر ضروري براي رشد گياهان است. بور موجود در محلول خاک و بور جذب سطحي شده منابع كوتاه و درازمدت تامين بور براي گياهان هستند. بور جذب سطحي شده در خاک عاملي است که غلظت تعادلي و در نتيجه سميت و يا کمبود بور در خاک را کنترل مي کند. با توجه به اهميت فرآيندهاي جذب سطحي و رهاسازي در رفتار بور در خاک، همدماهاي جذب سطحي آن در پنج نمونه خاک با مقادير متفاوت كربنات كلسيم معادل (0 تا 85 درصد) اندازه گيري گرديد. داده هاي آزمايشي با معادله هاي خطي و غيرخطي لانگموير، فروندليچ، توث و لانگموير - فروندليچ توصيف گرديد. تفسير نتايج نشان داد كه معادله لانگموير بهترين معادله براي توصيف داده ها است. داده هاي آزمايشي و پيش بيني معادله لانگموير نشان داد كه جذب سطحي بور در خاک در مقايسه با ساير اکسي آنيون ها به طور نسبي ضعيف است. حداكثر جذب سطحي (Gmax) بور در نمونه هاي خاک 1 تا 3 ميكرومول بر گرم خاک محاسبه گرديد. بررسي رابطه بين حداكثر جذب سطحي بور با خصوصيات خاک نشان داد كه ميزان جذب تابع ساده اي از خصوصيات خاک نيست، بلكه ميزان آن برايندي از اثر خصوصيات مختلف خاک نظير pH، بافت، ميزان كربنات ها و اكسيدها است. در بين خصوصيات خاک، ميزان آهک فعال رابطه مستقيمي با ميزان جذب بور نشان داد. حذف كربنات كلسيم از يكي از نمونه هاي خاک (با 18 درصد كربنات كلسيم معادل و pH 7.4) و اندازه گيري مجدد همدماي جذب سطحي بور در آن نشان داد كه با حذف آهک خاک، حداكثر جذب سطحي بور 35 درصد كاهش مي يابد. همچنين بررسي اثر سه سطح قدرت يوني 0.01، 0.1، و 0.5 مولار كلريد سديم بر جذب سطحي بور در يكي از نمونه هاي خاک نشان داد كه حداكثر جذب سطحي بور با افزايش قدرت يوني از 0.01 به 0.1 و 0.5 مولار به ترتيب حدود %24 و %71 افزايش مي يابد. اثر قدرت يوني بر فرآيند جذب سطحي بور احتمالا ناشي از افزايش بارهاي سطحي وابسته به pH كاني ها و كاهش ضخامت لايه دوگانه الكتريكي مي باشد.

کلید واژه:

بور (B)(Q3)جذب سطحي(Q1)كربنات كلسيم فعال(Q3)همدما(Q1)ايزوترم جذب سطحي(Q3)

چارک 1 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک اول تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی زیاد است.
چارک 2 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک دوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع زیاد است.
چارک 3 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک سوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع کم است.
چارک 4 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک چهارم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی کم است.

موضوعات مرتبط:

مقالات نشریه ای مرتبط:

مقالات همایشی مرتبط:

ندارد

طرح های مرتبط:

مقالات بین المللی مرتبط:

ارتباط خیلی زیاد ارتباط زیاد مرتبط ارتباط کمتر

ارجاعات:

ثبت نشده است

استنادات:

مجيدي عزيز, et al." تاثير ويژگي هاي فيزيکي و شيميايي خاک هاي آهکي بر واکنش هاي جذب و واجذب سطحي بور." پژوهش هاي خاك (علوم خاك و آب) 29.3 الف (1394): 321-333.

+جهت ارجاع به این مقاله کلیک کنید(Cite).

APA : کپی

حسنی، ا.، و راهنمایی، ر.، و ملکوتی، م. (1389). اثر کربنات کلسیم و قدرت یونی بر جذب سطحی بور در خاک های آهکی. پژوهش های خاک (علوم خاک و آب), 24(2), 117-126. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=135437

Vancouver : کپی

حسنی اکبر، راهنمایی رسول، ملکوتی محمدجعفر. اثر کربنات کلسیم و قدرت یونی بر جذب سطحی بور در خاک های آهکی. پژوهش های خاک (علوم خاک و آب). 1389 [cited 2022June28];24(2):117-126. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=135437

IEEE : کپی

حسنی، ا.، راهنمایی، ر.، ملکوتی، م.، 1389. اثر کربنات کلسیم و قدرت یونی بر جذب سطحی بور در خاک های آهکی. پژوهش های خاک (علوم خاک و آب), [online] 24(2), pp.117-126. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=135437.