كلونينگ و توالي يابي بخشي از ژن فسفوليپاز B1 در آسپرژيلوس فوميگاتوس

زمينه و اهداف: قارچ كپكي آسپرژيلوس فوميگاتوس به عنوان ميكروارگانيسمي پاتوژن، آلرژن، آلوده كننده مواد غذايي، مولد ميكوتوكسين و عامل ميكوتوكسيكوز مورد توجه بوده و نظر به ازدياد فزاينده موارد عفونت ناشي از اين ميكروارگانيسم و بروز مقاومت دارويي، اهميت باليني آن رو به افزايش گذاشته است. قدرت توليد انواع فسفوليپازها، به ويژه فسفوليپاز B1 ، از عوامل موثر در ويرولانس اين قارچ به شمار مي رود. به اين جهت، كلونينگ و توالي يابي ژن فسفوليپاز B۱ براي بررسي و تجزيه و تحليل ويژگي هاي ژن سنتز كننده آن در ميكروارگانيسم مذكور و مقايسه خصوصيات ژن و فرآورده آن با ژن فسفوليپاز ساير ميكروارگانيسم ها انجام شد.
روش بررسي:DNA  ژنومي آسپرژيلوس فوميگاتوس موجود در خلط يک بيمار مبتلا به آسپرژيلوس ريوي استخراج و تلخيص شد و با استفاده از PCR دژنراتيو قطعه اوليه از ژن plb۱  به طول 545 bp به دست آمد. براي جداسازي قطعه طويل تري از اين ژن،DNA  ژنومي با تعدادي منتخب از اندونوكلئازهاي با اثر برشي محدود هضم شد و قطعات حاصل ازهضم بااستفاده از DNA ليگاز  T۴به صورت حلقوي در آمد و سپس از طريق PCR معكوس قطعه طويل تري به طول 1800bp به دست آمد. توالي نوكلئوتيدي قطعه ژن حاصل متعاقب استخراج از ژل، خالص سازي، پيوند به وكتور مناسب، ترانسفورماسيون، استخراج از سلول ميزبان و نهايتا تلخيص تعيين شد. با تلفيق اين توالي با توالي قطعه اوليه، در نهايت، توالي اي به طول 2197bp حاصل گرديد.
يافته ها: تجزيه و تحليل فرآورده PCR دژنراتيو اوليه و همچنين قطعه حاصل از PCR معكوس با بلاست X درسطح اسيدنوكلئيك حداكثر76% همساني با توالي ژنتيكي ليزوفسفوليپاز آسپرژيلوس اوريزه و حداقل 45% همساني با توالي ژنتيكي فسفوليپاز B كريپتوكوكوس نئوفورمنس را نشان داد.
نتيجه گيري: وجود ژن فسفوليپاز B1 در ژنوم ميكروارگانيسم و همساني بسيار بالاي قطعه توالي شده با ژن فسفوليپاز ساير ميكروارگانيسم هاي با يا بدون قرابت فيلوژنيك با اين قارچ نزديك نشان دهنده انتقال محافظه كارانه آن در مسير تكاملي از ژنوم دودماني و همچنين نقش اساسي آن در ويرولانس ميكروارگانيسم است. توالي نوكلئوتيدي حاصل مي تواند براي مشابه سازي ژن كامل plb1، تعيين توالي ژن كامل و تعيين و تجزيه و تحليل خصوصيات پروتئين (آنزيم) حاصل از ژن، و نهايتا، طراحي و سنتز واكسن يا داروي موثر عليه ميكروارگانيسم مورد استفاده قرار گيرد.