ارتباط بين عملکرد و اجزاي آن در ژنوتيپ هاي گندم نان (.Triticum aestivum L) تحت شرايط تنش و بدون تنش خشکي

به منظور ارزيابي و تعيين موثرترين صفات در بهبود عملکرد دانه ژنوتيپ هاي گندم نان، آزمايشي در سال 1385 در مزرعه پژوهشي آموزشکده کشاورزي شهرکرد روي 320 ژنوتيپ صورت گرفت. بدين ترتيب که ژنوتيپ ها همراه با شاهد هاي کرج يک و سرداري در قالب طرح آزمايشي مقايسه عملکرد مقدماتي در دو سطح تنش و بدون تنش کشت شدند. در اين تحقيق عملکرد دانه و 10 صفت وابسته به آن اندازه گيري شد. تجزيه ضرايب همبستگي بين صفات بيانگر اين بود که تمامي صفات به جزء طول ريشک در هر دو محيط و وزن سنبله با عملکرد دانه گياه در محيط بدون تنش همبستگي مثبت و معني داري در سطح احتمال 1 درصد داشت. با انجام تجزيه رگرسيون گام به گام در محيط تنش پنج صفت و در محيط بدون تنش سه صفت وارد مدل شده که به ترتيب 97.8 و 96.5 درصد از تغييرات عملکرد دانه گياه را توجيه نمودند. تجزيه عليت براي عملکرد دانه گياه نشان داد که در محيط تنش صفات عملکرد بيولوژيک، شاخص برداشت و تعداد دانه در سنبله و در محيط بدون تنش صفات عملکرد بيولوژيک و شاخص برداشت بيشترين اثر مستقيم مثبت را بر عملکرد دانه گياه داشتند. تعداد دانه در سنبله در محيط تنش به صورت مستقيم و در محيط بدون تنش به صورت غير مستقيم در افزايش عملکرد دانه نقش مثبت و معني داري داشت. نتايج تحقيق استفاده از اين صفات به عنوان معيارهاي انتخاب غير مستقيم به منظور بهبود عملکرد دانه ژنوتيپ هاي گندم نان در هر دو محيط تنش و بدون تنش را تاييد مي نمايد.