بررسي تاثير اجراي طرحهاي مرتعداري بر کارايي مراتع (مطالعه موردي استان خراسان رضوي)

هدف اين مطالعه تحليل اقتصادي واگذاري مراتع در قالب طرح هاي مرتعداري در استان خراسان رضوي مي باشد. بنابراين جامعه آماري،كليه طرح هاي مرتعداري را شامل مي شود كه تا پايان سال 1380 مراحل واگذاري آنها انجام پذيرفته و اطلاعات پرسشنامه ها مربوط به سال 1385 مي باشد. به اين ترتيب از بين 221 طرح مرتعداري، تعداد 38 طرح از 11 شهرستان استان خراسان رضوي با استفاده از روش نمونه گيري خوشه اي دو مرحله اي انتخاب شد.سپس تابع توليد مرزي تصادفي براي اين مراتع تخمين زده شد و بر اساس آن مقادير کارايي فني اين طرح ها محاسبه شد. به همين ترتيب تابع هزينه مرزي نيز محاسبه و کارايي اقتصادي و کارايي تخصيصي آنها به دست آمد. نتايج اين مطالعه نشان داد که طرح هاي مرتعداري در استان خراسان رضوي باعث افزايش توليد اين مراتع تا حدود دو برابر نسبت به قبل از واگذاري شده است. همچنين متوسط مقادير کارايي فني، اقتصادي و تخصيصي درطرح هاي مرتعداري مورد مطالعه به ترتيب 80، 35 و 44 درصد محاسبه شده است. بررسي عوامل موثر بر عدم کارايي فني طرح هاي مرتعداري نيز نشان داد که متغيرهاي دريافت وام، وسعت مرتع، تعداد ساعات آموزش و مدت زمان اجراي طرح تاثير مثبت و متغير تعداد بهره بردار تاثير منفي بر روي کارايي فني مرتعداران دارند.