نرخ باروري و ميزان مشارکت زنان در نيروي کار (مطالعه موردي کشورهاي خاورميانه و شمال آفريقا)

امروزه پرداختن به موضوعات زنان، مطالعه نقش آنان در اجتماع و نحوه اثرگذاري و اثرپذيري آنان از متغيرهاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و سياسي مورد توجه و استقبال فراواني قرار گرفته است. مطالعه آمارهاي موجود در اين زمينه نيز بيانگر توجه بيشتر جوامع به اين گروه اجتماعي و مشارکت بيشتر آنان در عرصه هاي مختلف است؛ به طوري که شاهد افزايش مشارکت زنان در نيروي کار و کاهش در نرخ هاي باروري مي باشيم. از اين رو با توجه به اهميت موضوع، در اين مقاله به تبيين رابطه علي بين نرخ باروري و نيروي کار زنان پرداخته شده است. گروه کشورهاي مورد مطالعه کشورهاي خاورميانه و شمال آفريقا هستند. هم چنين اين مطالعه طي دوره 1980-2004 صورت گرفته است. در اين زمينه مي توان به دو ديدگاه موجود اشاره نمود. در ديدگاه اول اعتقاد بر کاهش ميزان مشارکت زنان در نيروي کار در اثر افزايش نرخ هاي باروري است، اما در ديدگاه دوم افزايش ميزان مشارکت زنان در نيروي کار موجب کاهش نرخ هاي باروري مي شود. به منظور مطالعه اين دو ديدگاه از آزمون عليتي هيسائو استفاده شده است. نتايج نشان مي دهند که در کشورهاي مورد مطالعه از جمله ايران، رابطه علي دوطرفه برقرار است بدين معنا که افزايش در نرخ هاي باروري مي تواند موجب کم شدن نيروي کار زنان و در نتيجه کاهش مشارکت آنان در نيروي کار شود. از سوي ديگر، با افزايش اشتغال زنان و حضور بيشتر آنان در عرصه هاي اقتصادي، نرخ هاي باروري نيز کاهش خواهد يافت.