بررسي اثرات ضدکانديدايي و ايمونومدولاتوري اسانس و عصاره هاي گياه رازيانه (Foeniculum Vulgare Mill) در شرايط آزمايشگاهي (In Vitro)

مقدمه و هدف: دانه رازيانه در طب سنتي به طور وسيعي استفاده شده و در غذا مصرف فراواني دارد. در کتب طب سنتي از تخم رازيانه به عنوان چاشني در غذا، بادشکن، ضدميکرب و ضدانگل نام برده شده است. با توجه به ويژگي هايي رازيانه، اثرات ضدکانديدايي عصاره هاي آبي، الکلي، استوني و اسانس دانه رازيانه روي مخمر کانديداآلبيکنس و همچنين با توجه به نقش ماکروفاژها در ايمني ذاتي، اثرات عصاره هاي آبي، اتانلي و استوني دانه رازيانه بر روي ماکروفاژهاي صفاقي موش BALB/c مورد مطالعه قرار گرفت.
مواد و روش ها: براي بررسي اثرات ضدکانديدايي اسانس و عصاره هاي دانه رازيانه از روش ديسک گذاري و آزمايش رقيق سازي در براث استفاده شد. براي سنجش اثرات ايمونومدولاتوري عصاره هاي دانه رازيانه از آزمايش هاي MTT ،NO  و براي بررسي کشندگي مخمر کانديدا آلبيکنس توسط ماکروفاژ صفاقي موش از آزمايش هايNBT  و کشندگي(Killing)  استفاده شد.
يافته ها: نتايج نشان داد که فعاليت ضدکانديدايي اسانس دانه رازيانه قوي بوده و اثرات ضدکانديدايي آن (MIC و MFC) به ترتيب 300 و 308 ميکروگرم در ميلي ليتر است. از طرفي توليد نيتريک اکسايد در ماکروفاژهاي صفاقي که با عصاره استوني رازيانه در غلظت 10mg/ml تيمار شده بودند، افزايش معناداري نشان داد (P<0.02). همچنين توليد (Reactive Oxygen Species) ROS در محيط داراي عصاره استوني رازيانه افزايش معناداري نسبت به گروه کنترل نشان داد (P<0.001). بررسي کشندگي نيز نشان داد که ماکروفاژهاي تيمار شده با غلظت هاي  10mg/ml و20mg/ml  افزايش فعاليت ضدکانديدايي بيشتري نسبت به گروه کنترل داشتند.
نتيجه گيري: نتايج نشان مي دهد که اسانس رازيانه داراي اثرات ضدکانديدايي قوي است. از طرفي با توجه به اثرات ايمونومدولاتوري عصاره استوني رازيانه بر تحريک ماکروفاژهاي صفاقي موش و توليد نيتريک اکسايد و ROS و کشندگي کانديدا آلبيکنس، لازم است تا مطالعات  بيشتري بر روي مدل هاي حيواني و انساني جهت روشن شدن ترکيبات موثر آن بر بيماري کانديديازيس صورت پذيرد.