تجزيه و تحليل روند تغييرات فضاي سبز شهري: مطالعه موردي منطقه دو تهران

پهنه شهري بخشي تغيير يافته از محيط زيست طبيعي است كه به واسطه حضور گسترده ساختارهاي مصنوعي و نفوذناپذير، گياهان و حيوانات اهلي شده و جريان تغيير يافته مواد و انرژي به طور بارزي مشخص مي شود. افزايش جمعيت شهري و به تبع آن گسترش فيزيكي شهر موجب تغيير و تخريب فضاهاي سبز شده است. فضاهاي سبز، بازمانده طبيعت در محيط شهرها مي باشند و نقش كليدي درارتقا كيفيت محيط زيست و شكل گيري شهر پايدار ايفا مي كنند. بنابراين شناخت پويايي مكاني و زماني فضاهاي سبز به طور كمي، پيش نياز برنامه ريزي و مديريت پايدار فضاي سبز شهري مي باشد. در اين پژوهش اثرات شهرنشيني و توسعه شهري بر روي فضاهاي سبز منطقه دو تهران به صورت كمي در دو مقطع زماني سالهاي 1368 و سال 1381، با استفاده از تفسير بصري عكس هاي هوايي و سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) مورد بررسي قرار گرفته است. بر اساس تحليل هاي صورت گرفته، فضاهاي سبز طبيعي كاهش چشمگير يافته و فضاي سبز مصنوعي از افزايش مناسبي برخوردار بوده است. لازم به ذكر است عمده تغيير كاربري ها و كاهش سطوح مورد نظر، در نيمه شمالي منطقه رخ داده است. در ارتباط با نواحي نه گانه منطقه 2، ناحيه 8 بيشترين سطح كاهش و ناحيه 6 كمترين سطح كاهش را نشان داد. دو راهبرد كلي از نتايج اين تحقيق حاصل شد: (1 راهبرد حفاظت و حمايت از فضاهاي سبز و باز موجود كه از اولويت و تقدم بيشتري برخوردار است، (2 راهبرد ايجاد فضاهاي سبز در نواحي جنوبي و بخش هايي از نواحي مركزي منطقه 2 كه از كيفيت محيط زيستي پايين تري برخوردارند.