لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

نگارش دانشگاهی یکی از سیاق‎های زبان علم است که می‎تواند انواع مختلفی داشته‎ باشد: کتاب درسی، مقالات پژوهشی، پایان‎نامه‎های دانشگاهی و ... . هدف مقالۀ حاضر مقایسۀ ساختار زبانی در سیاق مقالات علمی­ ‎پژوهشی در رشته‎های علوم انسانی و علوم پایه است. بدین منظور، سی چکیده از مقالۀ علمی­ ‎پژوهشی رشته‎های روان‎شناسی، زبان‎شناسی و جامعه‎شناسی (در مجموع 90 چکیده) بررسی و ساختار بندهای مرکب آن‎ها با سی چکیده از مقاله‎های پژوهشی رشته‎های فیزیک، شیمی و زیست‎شناسی (در مجموع 90 چکیده) مقایسه شد. رویکرد مورد استفاده در مقالۀ حاضر، دستور نقش‎گرای نظام‎مند هلیدی است و بندهای مرکب از این منظر تحلیل شدند. روش پژوهش حاضر، کمّی است. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل شده است. برای تحلیل داده ها از روش اماری آنوا (ANOVA) و برای نرمال بودن داده ها از آزمون کولمرگروف­ ‎اسمیرنوف استفاده شد. یافته‎ها حاکی از آن است که گروه علوم انسانی بیش از گروه علوم پایه از بندهای مرکب استفاده کرده است. در میان گروه علوم انسانی هم، به ترتیب گروه جامعه‏شناسی بیش از زبان‏شناسی و گروه زبان‏شناسی بیش از روان شناسی از بندهای مرکب در نگارش خود بهره برده ‏است. در گروه علوم پایه هم گروه زیست‏شناسی بیش از دو گروه دیگر بندهای مرکب را در نگارش خود به کار برده ‏است، اما در کل این تفاوت در خود گروه‏ها معنادار نبود. تفاوت توزیع بندهای مرکب در دو گروه را می‎توان در نگاه کلی به تفاوت‎های سبکی هر کدام از آن‎ها نسبت داد. از سوی دیگر، نگارش دانشگاهی در رشته‎های علوم انسانی بیشتر موضوع درک و انسجام متن و گفتمان را لحاظ می‎کند تا رشته‎های علوم پایه. و در نهایت، رشته‎های علوم انسانی تمایل بیشتری به استفاده از ابزارهای استدلال منطقی در نگارش خود دارند تا رشته‎های علوم پایه.

در دنیای پویای تحقیقات علمی، تبادل سریع و آزادانه یافته¬های نوین، نقشی حیاتی در پیشرفت دانش و ارتقای سلامت بشر ایفا می¬کند. در این راستا، شاهد تحول بزرگی در نحوه انتشار مقالات علمی با ظهور "مقالات پیش چاپ" (Preprints) هستیم. این روش نوین، که در سال¬های اخیر به طور فزاینده¬ای در حوزه¬های مختلف علمی، به ویژه در علوم پزشکی، رواج یافته است، به محققان امکان می¬دهد تا یافته¬های پژوهشی خود را به سرعت و بدون طی مراحل زمان بر داوری و انتشار در مجلات سنتی، با جامعه علمی به اشتراک بگذارند. در این مقاله به کاربرد پیش چاپ¬ها و ملاحظات مربوط به آنها پرداخته¬ایم.

سابقه و هدف: مجلات علمی به عنوان کانالی معتبر برای انتقال اطلاعات روزآمد و پیوند دهنده بین حوزه های موضوعی علم از طریق استنادات به شمار می روند. هدف از این پژوهش، بررسی وضعیت استنادات مقالات 28 شماره فصلنامه علمی – پژوهشی اقیانوس شناسی است. مواد و روش ها: در این پژوهش با روش تحلیل استنادی، وضعیت استنادی 290 عنوان مقاله فصلنامه اقیانوس شناسی طی سال های 1395-1389 مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اکسل استفاده شده است. یافته ها: در 290 مقاله منتشر شده، تعداد 7512 استناد صورت گرفته که بیشترین میزان استناد با درصد 66/99 به مجلات و سپس با درصد 18/95 به کتاب ها اختصاص دارد. میانگین استناد و میزان خود استنادی مؤلفان به ازای هر مقاله به ترتیب 26/50 و 4/66% می-باشد. سهم مشارکت مردان در تولید مقالات (73/96%) بیشتر از سهم زنان (26/05%) بوده است. پراستنادترین نویسنده فارسی و لاتین، روشن طبری و اسماعیل و پراستنادترین نشریه لاتین Aquaculture Nutrition و نشریه فارسی، اقیانوس شناسی می باشد. سهم مشارکت گروهی نویسندگان در این نشریه 93/45% می باشد. بیشترین میزان نیم عمر به نشریات لاتین با 13 سال و 7 ماه تعلق دارد. نتیجه گیری: این نشریه از الگوی مطلوبی در خصوص مشارکت بین نویسندگان و بهره مندی از منابع لاتین برخوردار است ولی بالا بودن نیم عمر منابع مورد استناد بخصوص نشریات لاتین، حاکی از آن است که نشریه باید در خصوص استفاده از منابع روزآمد توسط نویسندگان مقالات، تدابیر مناسبی را اتخاذ نماید.

تحول پژوهشی و رویکرد سنجی یکی از مباحث مهم در فهم وضعیت پژوهشی یک دانش در بازه ی مشخص زمانی و در یک جامعه ی دانشگاهی یا پژوهشی مشخص است. فقر نظری در این حوزه ی مطالعاتی در نهایت با ایجاد ابهام علمی منجر به عدم شکل گیری حلقه های فکری موثر خواهد شد. در این پژوهش بر مبنای رویکرد درون رشته ای و با مطالعه ی 143 مقاله ی پژوهشی روابط بین الملل ایرانی منتشر شده در سال 1400، پله ی اول نهاده شده است. براساس روش خاص ابداعی مبتنی بر دانش رایانه ای موفق به تشکیل جامعه ی آماری اتفاقی و قابل اتکاء شده ایم و برمبنای روش پژوهش نظریه ی داده بنیاد نیز در نهایت به پنج تئوری تایید شده دست یافتیم که در پژوهش های آینده در این حوزه می توانند بعنوان شاخص راهنما پژوهش ها باشند. خروجی پژوهش حاضر تعیین حوزه های فقرپژوهشی و موارد توجه بیش از حد است؛ آنچنان که دریافتیم روابط بین الملل ایرانی بیش از حد آمریکازده و بی توجه به نیازهای مبتنی بر دکترین سیاست خارجی دولت نهاد است. همچنان که در حوزه ی روش پژوهش و معرفت شناسی نیز سردرگمی ناشی از فقدان آموزش موثر را مشاهده کردیم. در پژوهش حاضر نگاه کلان نگر حاکم است و به بررسی با رویکرد برون رشته ای و عوامل ایجاد چنین "فقر" یا "شدت توجه" نپرداخته ایم. عدم توجه جامعه ی دانشگاهی به نیازهای مبتنی بر دکترین سیاست خارجی دولت نهاد دارای ریشه هایی از جنس عوامل محیطی و همچنین نظام ارزشی-هنجاری حاکم بر اندیشه ی متفکران روابط بین الملل ایرانی و تلاش برای فاصله گذاری معنادار با مباحث دولت نهاد است که موضوع پژوهش حاضر نبوده و می بایست در پژوهش های دیگر به آن پرداخته شود.

هدف: ارائه الگوی مفهومی انتشار مقالات ویدیویی در نشریات علمی – پژوهشی ایران و دستیابی به زیرساخت های فنی و قانونی برای پیاده سازی آن می باشد. روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی است. از نظر نحوة گردآوری داده ها غیرآزمایشی و با رویکرد کمی است که به روش فن دلفی انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامة محقق ساخته می باشد. به همین منطور پنل دلفی متشکل از15 متخصص الگوی اولیه با 132 مولفه را در سه دور بررسی کردند و سرانجام الگوی نهایی با 81 مولفه برای انتشار مقاله ویدیویی در نشریات علمی – پژوهشی ارائه شد. ارائه ی الگو به روش معادلات ساختاری و مدلسازی PLS-SEM و اعتباریابی مدل نهائی با بررسی شاخص های روایی افتراقی، پایایی و روایی همگرایی سازه های انعکاسی و بررسی معیارهای برازش مدل انجام شد. یافته ها: با توجه به یافته های پژوهش مقدار t بدست آمده برای ضریب تاثیر متغیرهای مدل نهایی نشان میدهد رابطه بین متغیرهای وابسته و متغیرهای مستقل پژوهش مثبت و معنی دار می باشد. استلزامات انتشار مقاله ویدیویی دارای بیشترین ضریب تاثیر بر انتشار مقاله های ویدیویی در نشریه های علمی-پژوهشی ایران را با مقدار 0. 436 داراست. ب با توجه به مقدار بدست آمده برای شاخص ضریب افزونگی با مقدار 0. 171 برای متغیر انتشار مقاله های ویدیویی در نشریه های علمی-پژوهشی ایران می توان نتیجه گرفت که توانایی مدل در پیش بینی انتشار مقاله های ویدیویی بیش از حد متوسط می باشد. همچنین مدل بدست آمده از این پژوهش بامقدار 0. 281 از نیکویی برازش قوی برخوردار است.

برای توسعه و سامان دهی جریان تحقیقات در حوزه «زن و خانواده» از وضعیت موجود به سوی وضعیت مطلوب، لازم است معضلات و کمبودهای پژوهشی در این زمینه، به لحاظ کمی، بررسی و ارزیابی شود. از این رو، مجریان پژوهش حاضر ضمن بررسی همه جانبه 133 نشریه علمی پژوهشی مصوب وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری در گروه علوم انسانی (از سال 1379تا 1390)، مبادرت به ایجاد یک بانک اطلاعاتی شامل 1990 مقاله با موضوع زن و خانواده کردند. این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوا و بررسی کلیه متغیرهای موجود در متن مقالات اعم از گرایش و روند موضوعی مقالات، روند رشد مقالات بر اساس سال انتشار، فراوانی آن ها در فصل نامه ها، تعداد نویسندگان و جنس و سطح تحصیلات آن ها، مبانی نظری مقالات، و کلیدواژه ها صورت گرفته است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

زمینه و هدف از آنجایی که مفهوم سلامت اجتماعی هم در حوزه علمی و هم در حوزه سیاست گذاری اجتماعی به کار می رود، این پژوهش تلاش کرده است آنچه که از این مفهوم مراد می شود را به تصویر کشد. روش: این مطالعه یک مطالعه مروری نظام مند است. تمامی مقالاتی که در بانک اطلاعاتی جهاد دانشگاهی (SID) تا بهمن 1397 منتشر شده اند را با استفاده از دستورالعمل پریزما (PRISMA) بررسی و پس از غربال گری، مقالات را از منظر بنیان های نظری مقاله، ویژگی های روش شناختی و حوزه علمی مطالعه و تجزیه وتحلیل کرده است. یافته ها: مفهوم سلامت اجتماعی هم در پژوهش های علوم اجتماعی و هم درپژوهش های حوزه سلامت، مورد توجه واقع شده است. عموم پژوهش ها تحلیلی اند و صرفا 5/17 درصد به صورت توصیفی انجام شده اند. به لحاظ روش شناختی تنها 57/43 درصد از پژوهش ها تعریفی در خصوص سلامت اجتماعی ارایه نکرده اند یا اینکه تناسبی بین تعریف شان و آنچه را که سنجش کرده اند وجود ندارد. به لحاظ نظری بیش از 55 درصد ازپژوهش ها مبتنی بر نظریه کییز هستند. از نظر مفهومی سلامت اجتماعی در معناهای متفاوتی تعریف شده است. برای دو مفهوم Social health و Social well-being معادل فارسی سلامت اجتماعی در نظر گرفته شده است. نتیجه گیری: در کل با نوعی عدم اجماع مفهومی و نظری در حوزه مطالعات سلامت اجتماعی روبه رو هستیم و توافق چندانی بین پژوهشگران این حوزه وجود ندارد. گذشته از آن به دلیل نوع نمونه گیری و جامعه آماری مطالعات انجام شده، نمی توان تصویری از وضعیت سلامت اجتماعی در ایران ارایه داد.