حضور در مدرسه برای پیشرفت تحصیلی، اجتماعی و عاطفی کودکان و موفقیت در آیندۀ آنها بسیار مهم است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف پیش­بینی تحصیل­گریزی بر اساس معنای تحصیل، خودکارآمدی تحصیلی و تنشگرهای تحصیلی انجام شده است. مطالعة حاضر توصیفی از نوع همبستگی است که به شیوة نمونه­گیری تصادفی تعداد 255 نفر از دانش­آموزان دبیرستانی و هنرستانی مقطع متوسطه دوم شهر خوسف در سال تحصیلی 1398-99 انتخاب شده و از طریق چهار مقیاس معنای تحصیل، خودکارآمدی تحصیلی، تنشگرهای تحصیل و تحصیل­گریزی مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام با کمک نرم افزار SPSS نسخۀ 23 استفاده گردید. نتایج تحلیل رگرسیون نشان دادند که از میان ده معنای تحصیل، حرفه در گام اول و فشار روانی در گام دوم، عملکرد تحصیلی (از ابعاد خودکارآمدی تحصیلی) در گام سوم و همین­طور از میان ابعاد تنشگرهای تحصیلی، ناکامی و استرس خودتحمیل­شده در گام چهارم و پنجم به­طور معناداری 37 درصد از واریانس تحصیل­گریزی دانش­آموزان را پیش­بینی می کنند. نتایج این پژوهش نشان داد که معنای تحصیل، خودکارآمدی تحصیلی و تنشگرهای تحصیل نقش مهمی در پیش­بینی تحصیل­گریزی دارند. بنابراین می­توان با پررنگ­تر شدن معنای تحصیل و هدفمندی آنان از تحصیل، آموزش خودکارآمدی و تقویت توانمندی­های آنها و کاهش تنشگرها میزان گرایش به تحصیل­گریزی را در آنها کاهش داد.

زمینه و هدف: پیشرفت تحصیلی و جلوگیری از بروز ناتوانی های یادگیری دانش آموزان یکی از شاخص های مهم در ارزشیابی آموزش وپرورش است و در این نظام برای رسیدن به هدف بیان شده، کوشش های فراوانی صورت می گیرد. هدف پژوهش حاضر تبیین پیشرفت تحصیلی براساس باورهای فراشناختی با معنای تحصیل در دانش آموزان پسر پایه یازدهم بود. روش بررسی: این پژوهش به روش توصیفی همبستگی انجام شد. جامعه آماری پژوهش را 3015 نفر از دانش آموزان پسر پایه یازدهم مدارس ناحیه دو شهر رشت در سال تحصیلی 1398-99 تشکیل دادند که از بین آن ها تعداد 600 نفر نمونه واجد شرایط و داوطلب به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و وارد مطالعه شدند. جمع آوری داده های لازم با استفاده از میانگین معدل پایان ترم دانش آموزان و پرسش نامه باورهای فراشناختی (ولز و کاترایت-هاتن، 2004) و پرسش نامه معنای تحصیل (هندرسون-گینک و اسمیت، 2006) صورت گرفت. به منظور تحلیل داده ها علاوه بر شاخص های آمار توصیفی، از همبستگی اسپیرمن و مدل سازی معادلات ساختاری در سطح معناداری 0٫, 05 و نرم افزارهای SPSS نسخه 24 و Smart Pls نسخه 3 استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد، در کل نمونه تمامی ضرایب مسیر از لحاظ آماری معنا دار است (0٫, 001>p). ازطرفی نتایج مشخص کرد، باورهای فراشناختی بر پیشرفت تحصیلی اثر مثبت دارد (0٫, 333=β,و 0٫, 001>p)؛ همچنین باورهای فراشناختی بر معنای تحصیل دارای تاثیر مثبت است (0٫, 692=β,و 0٫, 001>p) و معنای تحصیل بر پیشرفت تحصیلی اثر مثبت دارد (0٫, 401= β, و 0٫, 001>p). نتیجه گیری: براساس یافته های این پژوهش نتیجه گیری می شود، برای تبیین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، می توان به نقش باورهای فراشناختی و معنای تحصیل توجه کرد. سازمان ها و افرادی مانند آموزش و پرورش، پژوهشگاه مطالعات تعلیم و تربیت، روان شناسان، مشاوران و اولیای دانش آموزان می توانند از نتایج این پژوهش استفاده کنند.

مقدمه: با توجه به اهمیت و ضرورت استرس زندگی دانشجویی در رشته پرستاری به عنوان یکی از پرتنش ترین رشته های تحصیلی این پژوهش با هدف تعیین رابطه ابعاد معنای تحصیل و استرس زندگی دانشجویی با میانجی گری تاب آوری تحصیلی در دانشجویان رشته پرستاری انجام شد. روش ها: در این پژوهش توصیفی همبستگی، جامعه پژوهش شامل دانشجویان دانشکده پرستاری ابهر بود که از این جامعه نمونه ای به حجم212 نفر به صورت در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بود از پرسشنامه استرس دوران دانشجویی گادزلا (Gadzella)، پرسشنامه تاب آوری تحصیلی سامویلز (Samuels) و پرسشنامه معنای تحصیل هندرسون-کینگ و اسمیت (Henderson-King, Smith) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون با تحلیل مسیر بررسی و تحلیل شد. نتایج: ضریب همبستگی استرس دوران دانشجویی با معنای تحصیل آینده 28/0، یادگیری 25/0، خود30/0-، گام بعدی30/0 و فشار روانی20/0 رابطه معناداری دارد و تاب آوری تحصیلی با ابعاد حرفه 20/0، یادگیری23/0، خود24/0، گام بعدی 24/0-و فشار روانی 16/0-با تاب آوری تحصیلی رابطه معناداری دارد و بین تاب آوری تحصیلی و استرس زندگی دانشجویی ضریب همبستگی 33/0-حاصل شده است که در سطح خطای 05/0 معنادار است. نتیجه گیری: باتوجه به نتایج این پژوهش توصیه می شود تاب آوری دانشجویان را در معنایی که دانشجویان برای تحصیل قایل هستند و استرس زندگی دانشجویی مورد توجه و مد نظر قرار داد.

هدف پژوهش حاضر بررسی تفاوت های جنسیتی در انگیزش تحصیلی و معنای تحصیل در بین دانشجویان رشته های آموزش علوم پایه دانشگاه فرهنگیان بود. بدین منظور 84 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی رشته های علوم پایه دانشگاه فرهنگیان تهران ( 52دختر و 32 پسر) با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شدند و به پرسشنامه های پژوهش پاسخ دادند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه معنای تحصیل هندرسون-کینگ و اسمیت و پرسشنامه انگیزش تحصیلی والرند و همکاران بود. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس(آنوا) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که انگیزش تحصیلی در بین دانشجویان دختر و پسر دارای تفاوت معناداری است و دختران انگیزش تحصیلی بالاتری نسبت به دانشجویان پسر دارند. همچنین در بین مولفه های معنای تحصیل تنها در مولفه استقلال بین دانشجویان دختر و پسر تفاوت معناداری مشاهده شد. پیشنهاد می شود، تدابیری برای بهبود نگرش و شناخت دانشجویان رشته های آموزش علوم پایه، نسبت به تحصیل در دانشگاه فرهنگیان، اتخاذ شود و تحقیقات کیفی در این راستا صورت گیرد.

تحقیقات قبلی نشان داده است که یادگیری موثر تنها با عوامل شناختی قابل توضیح نیست. هدف این مطالعه تعیین نقش عواملی همچون حس عاملیت انسانی، معنای تحصیل و چشم انداز زمان در پیش بینی انگیزه پیشرفت تحصیلی در دانشجویان رشته پزشکی بود. پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی-همبستگی رگرسیون بود. تعداد 200 نفر دانشجوی رشته پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در نیمسال اول تحصیلی 99-98 چهار مقیاس انگیزه پیشرفت تحصیلی، حس عاملیت انسانی، معنای تحصیل و چشم انداز زمان را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها با استفاده از ابزار spss24 از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته ها نشان داد انگیزه پیشرفت تحصیلی با مولفه های عاملیت انسانی و معنای تحصیل رابطه معنی داری دارد. 22/0 کل واریانس انگیزه پیشرفت تحصیلی را این سه مولفه پیش بینی کردند. در نتیجه یافته های به دست آمده می تواند به مسیولین دانشگاه کمک نماید تا با طراحی برنامه های مداخله ای در ارتقا و حفظ انگیزش دانشجویان اقدامات موثری انجام دهند.

هدف اصلی این پژوهش پیش بینی درماندگی آموخته شده براساس امیدواری، معنای زندگی و انگیزۀ پیشرفت دانشجویان افغانستانی در ایران بود. این پژوهش از لحاظ اجرا، جزء تحقیقات توصیفی از نوع همبستگی و از لحاظ هدف، جزء تحقیقات کاربردی به شمار می رود. کلیۀ دانشجویان افغانستانی دانشگاه آزاد اسلامی در استان تهران جامعه آماری این مطالعه را تشکیل می دادند. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس و فرمول گرین (1991)، تعداد 75 نفر از دانشجویان افغانستانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس که در سال 1401 در حال تحصیل بودند، انتخاب شدند و برای گردآوری داده ها به فرم پرسشنامه های درماندگی آموخته شدۀ کوینلس و نیلسون(1988)، امیدواری اسنایدر(1991)، معنای زندگی استگر(2006) و انگیزۀ پیشرفت هرمنس (1970) پاسخ دادند. نتایج آزمون معناداری ضریب همبستگی و روش تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای امیدواری، معنای زندگی و انگیزۀ پیشرفت می توانند 3/10 درصد از واریانس متغیر ملاک (درماندگی آموخته شده) را پیش بینی کنند (103/0 R=، 75N=، 05/0P<). از بین متغیرهای پیش بین، امیدواری می تواند درماندگی آموخته شده را به طور معنی دار و منفی پیش بینی کند (272/0-β=، 05/0P<). به عبارتی دیگر می توان گفت، هرچه قدر امیدواری فرد در زندگی بیشتر باشد، درماندگی آموخته شده وی کمتر خواهد بود. معنای زندگی در پژوهش حاضر قادر به پیش بینی درماندگی آموخته شده نمی باشد (073/0β=، 05/0P>) و همچنین انگیزۀپیشرفت در این پژوهش پیش بینی کنندۀ معنی داری نیست و نقش معنی داری در درماندگی آموخته شده ندارد (188/0-β=، 05/0P>). نتایج حاصل از پژوهش حاضر حاکی از لزوم توجّه بیشتر مسئولان و نهادهای برنامه ریز و تصمیم گیر در سطوح کلان تحصیلات تکمیلی، آموزش و پرورش و همچنین متخصصان حوزۀ سلامت روان به چالش ها و وضعیت سلامت روان این گروه از دانشجویان می باشد.

هدف اصلی این پژوهش پیش بینی درماندگی آموخته شده براساس امیدواری، معنای زندگی و انگیزۀ پیشرفت دانشجویان افغانستانی در ایران بود. این پژوهش از لحاظ اجرا، جزء تحقیقات توصیفی از نوع همبستگی و از لحاظ هدف، جزء تحقیقات کاربردی به شمار می رود. کلیۀ دانشجویان افغانستانی دانشگاه آزاد اسلامی در استان تهران جامعه آماری این مطالعه را تشکیل می دادند. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس و فرمول گرین (1991)، تعداد 75 نفر از دانشجویان افغانستانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس که در سال 1401 در حال تحصیل بودند، انتخاب شدند و برای گردآوری داده ها به فرم پرسشنامه های درماندگی آموخته شدۀ کوینلس و نیلسون(1988)، امیدواری اسنایدر(1991)، معنای زندگی استگر(2006) و انگیزۀ پیشرفت هرمنس (1970) پاسخ دادند. نتایج آزمون معناداری ضریب همبستگی و روش تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای امیدواری، معنای زندگی و انگیزۀ پیشرفت می توانند 3/10 درصد از واریانس متغیر ملاک (درماندگی آموخته شده) را پیش بینی کنند (103/0 R=، 75N=، 05/0P<). از بین متغیرهای پیش بین، امیدواری می تواند درماندگی آموخته شده را به طور معنی دار و منفی پیش بینی کند (272/0-β=، 05/0P<). به عبارتی دیگر می توان گفت، هرچه قدر امیدواری فرد در زندگی بیشتر باشد، درماندگی آموخته شده وی کمتر خواهد بود. معنای زندگی در پژوهش حاضر قادر به پیش بینی درماندگی آموخته شده نمی باشد (073/0β=، 05/0P>) و همچنین انگیزۀپیشرفت در این پژوهش پیش بینی کنندۀ معنی داری نیست و نقش معنی داری در درماندگی آموخته شده ندارد (188/0-β=، 05/0P>). نتایج حاصل از پژوهش حاضر حاکی از لزوم توجّه بیشتر مسئولان و نهادهای برنامه ریز و تصمیم گیر در سطوح کلان تحصیلات تکمیلی، آموزش و پرورش و همچنین متخصصان حوزۀ سلامت روان به چالش ها و وضعیت سلامت روان این گروه از دانشجویان می باشد

در مقاله «معنای زندگی» تلاش بر آن است که پرسش اصلی معنای زندگی به درستی تحلیل شود و رویکردهای مختلف به این مساله بر اساس مبانی و پیش فرض های متفاوت توضیح داده شود. مقصود از «زندگی» در این مقاله فرآیندی آگاهانه و مختارانه است که با مرگ به پایان می رسد و «کل زندگی» به عنوان یک واحد به هم پیوسته مورد نظر است. در پرداختن به زندگی ما نمی توانیم صرفا به سطوح ابتدایی و لایه های اولیه زندگی اکتفا کرده و در «زندگی هر روزی»، تکراری و معطوف به برآوردن غرایز متوقف شویم. طلب معنا مستلزم نوعی فراتر رفتن از این مرحله است. در تحلیل مقصود از «معنا» در عبارت «معنای زندگی» نیز معنا به یکی از دو صورت قابل تفسیر است: 1. «معنا به معنای هدف زندگی» که در این صورت معنای زندگی به معنای هدف زندگی خواهد بود؛ 2. «معنا به معنای ارزش» که در این صورت معنای زندگی به معنای ارزش زندگی خواهد بود. ما برآنیم که اگر هدف زندگی (غایت محتوای زندگی) هدفی در خور و دارای ارزش ذاتی کافی باشد، به همه حلقه های معطوف به آن هدف ارزش بخشیده و آن ها را معنادار می سازد. تفکیک شیوه کلامی پرداختن به این سوال از شیوه فلسفی پرداختن به آن، تفکیک نظریه های دینی از غیردینی در باب معنای زندگی، تحلیل و تفکیک دیدگاه عینیت گرا از ذهنیت گرا در خصوص معنای زندگی و نیز ارتباط معناداری زندگی با وجود خدا، جاودانگی نفس و اخلاقی بودن نظام عالم و... از جمله مباحث اصلی این مقاله هستند.

نظام تعلیم و تربیت نیز همانند سایر نظام ها دارای اصول و ویژگی های خاص خود است. یکی از ویژگی های اساسی و لاینفک آن ارزشیابی و ارائه بازخوردهای سودمند است، که به واسطه آن می توان به تعیین اهداف مهم آموزش و از آن جمله، بررسی نیازهای مهم در رابطه با زبان آموزی پرداخت. هدف اصلی این پژوهش تعیین اثربخشی بازخوردهای اصلاحی (کتبی و کلامی) معلمان در ارزشیابی های تکوینی بر میزان تاب آوری تحصیلی و معنای تحصیل دانش آموزان پسر پایه نهم متوسطه اول در درس زبان انگلیسی در شهر خرم آباد بود. این پژوهش به صورت نیمه تجربی بود که در آن از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. نمونه پژوهش 40 دانش آموز بود که به روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایشی و گروه کنترل گمارده شدند. گروه آزمایشی طی 12 جلسه تحت مداخله بازخوردهای اصلاحی (کتبی و کلامی) معلمان در ارزشیابی های تکوینی قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه معنای تحصیل هندرسون – کینگ و اسمیت و تاب آوری تحصیلی ساموئلز استفاده شد. داده ها با روش تحلیل کواریانس چندمتغیری تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحلیل کوواریانس تفاوت معنی داری بین دو گروه نشان داد. بنابراین می توان گفت که ارائه بازخوردهای کتبی و کلامی مبتنی بر مدل باتلر و وین می تواند مؤثر باشد و در صورتی که معلمان بعد از ارزشیابی های تکوینی از این مدل برای ارائه بازخورد استفاده کنند، می توانند سطح تاب آوری تحصیلی و معنای تحصیلی دانش آموزان را به طرز معنی داری افزایش دهند.

مقدمه: افسردگی در دانش آموزان از موضوعات مهم در گستره علم روان شناختی است. دانش آموزان مبتلا به این اختلال دچار مشکلات زیادی از جمله احساس شایستگی پایین و بی میلی نسبت به ادامه تحصیل می شوند. از روش های مختلفی برای درمان اختلال مربوطه استفاده شده است، که درمان دی. بی. تی. از جمله مهم ترین و اثربخش ترین روش های درمان این اختلال روانشناختی می باشد. بنابراین هدف اصلی این پژوهش، تعیین میزان اثربخشی درمان دی. بی. تی. (رفتاردرمانی دیالکتیک) در تغییر سطح نیازهای خودتعیین گری و معنای تحصیل دانش آموزان دختر افسرده شهر الشتر بود. روش: این پژوهش به صورت شبه تجربی بود که در آن از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. نمونه پژوهش 40 آزمودنی بود که از میان دانش آموزان دختر دبیرستانی دارای افسردگی شهر الشتر انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های آزمایش(رفتاردرمانی دیالکتیکی) و گواه گمارده شدند. در مرحله مداخله گروه آزمایش به مدت 12 جلسه 2 ساعته تحت رفتاردرمانی دیالکتیک قرار گرفتند. در طی این مدت گروه کنترل هیچ نوع مداخله ای دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها از مقیاس نیازهای خودتعیین گری سوریبو و همکاران (2009) و پرسش نامه معنای تحصیل هندرسون – کینگ و اسمیت (2006) در مراحل پیش آزمون و پس آزمون برای دو گروه آزمایشی و گواه استفاده شد. داده های پژوهش با روش تحلیل کواریانس چندمتغیری تجزیه و تحلیل شدند. تحلیل داده ها به کمک نرم افزار «اس. پی. اس. اس. » 21) انجام گرفت. نتایج: نتایج تحلیل کوواریانس و معناداری بالینی تفاوت معنی داری بین دو گروه نشان داد. بحث و نتیجه گیری: یافته ها حاکی از آن بود که رفتاردرمانی دیالکتیک در افزایش سطح نیازهای خودتعیین گری و معنای تحصیل، اثربخش است. بنابراین چنانچه بتوان دانش آموزان مبتلا به افسردگی را شناسایی کرد و به آن ها در کاهش این اختلال به روش درمانی «دی. بی. تی. » کمک کرد، می توان سطح نیازهای خودتعیین گری و معنای تحصیل را در آن ها به میزان قابل ملاحظه ای افزایش داد.