محصولات آرایشی که حاوی ترکیبات دریایی هستند از جذابیت ویژه ای برای مصرف کنندگان برخوردارند و به همین دلیل است که در یک دهه اخیر تقاضا برای این محصولات نیز افزایش یافته است. اما از طرفی، منابع طبیعی از جمله منابع دریایی، محدود هستند و نمی ­توان به صورت بی­ رویه از آن ها بهره ­برداری نمود؛ زیرا سالیان زمان می­ برد تا این منابع تجدید شوند. بنابراین، این موضوع باعث شده است تا امروزه از زائدات شیلاتی به عنوان منبعی پایدار برای بازیافت و استخراج موادی با ارزش بالا که در صنعت محصولات آرایشی نیز کاربرد دارند، استفاده شود. از جمله این مواد می­توان به کلاژن، کیتین، فسفات کلسیم، آستاگزانتین و فیکوبیلی پروتئین ­ها اشاره کرد که به عنوان  آنتی اکسیدان، ضد پیری، ضد چروک، ضد آکنه و ضد التهاب در فرمولاسیون ­های آرایشی مورد استفاده قرار می­ گیرند. درنتیجه، با توجه به اهمیت موضوع، در این مطالعه به پتانسیل زائدات شیلاتی برای بازیافت مواد مؤثره آرایشی-داروئی پرداخته شده است.

مقدمه: اولین مرحله مدیریت پسماند تعیین میزان اجزاء تشکیل دهنده و سرانه تولید آن می باشد. لذا هدف از این مطالعه ارزیابی میزان تولید پسماند دانشگاه علوم پزشکی مازندران و بررسی قابلیت بازیافت آن است.روش ها: این مطالعه، یک مطالعه مقطعی بود. در این مطالعه اندازه گیری و آنالیز مواد زائد جامد در خوابگاه های دانشجویی، سلف سرویس، کافه تریا و بخش اداری دانشگاه علوم پزشکی مازندران انجام گرفت. پسماند تولیدی دانشگاه در طی دو هفته متوالی از یک ماه اندازه گیری و درصد و وزن اجزاء تشکیل دهنده آن تعیین شد. مجموع داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.نتایج: یافته ها نشان داد که پسماند فسادپذیر 66.7 درصد از کل زباله های تولیدی را تشکیل می دهد. میزان دیگر اجزای تشکیل دهنده پسماند شامل کاغذ و کارتن، پلاستیک، فلزات، شیشه به ترتیب %19.2، %10.8، %0.15 و %0.14 بود. سرانه تولید پسماند، 144 گرم به ازای هر نفر در روز به دست آمد.بحث و نتیجه گیری: با توجه به این که بخش مهم پسماند از نوع فسادپذیر است، بنابراین بهترین گزینه برای پسماند دانشگاه، کمپوست کردن آن می باشد. همچنین مدیریت بهتر حین تهیه و توزیع غذا می تواند یکی از راهکارهای اساسی در راستای کاهش پسماند فسادپذیر باشد.

امروزه با پیشرفت علوم و تکنولوژی، تولید و مدیریت مواد زاید جامد نیز بسیار دگرگون شده است. یکی از جالب ترین گزینه ها در مدیریت مواد زاید جامد، بازیافت آن است که دارای صرفه اقتصادی و فواید زیست محیطی قابل توجهی است که متاسفانه، در کشور ما ایران، کار منسجم و یکپارچه ای تاکنون در کل کشور صورت نگرفته است. تنها در سال 1382، طرح توجیه فنی و اقتصادی بازیافت در کل کشور و استان سیستان و بلوچستان به اجرا درآمده است تا پتانسیل بازیافت تعیین شود. ابتدا، بر اساس توزیع جغرافیایی و جمعیتی سه شهر زاهدان، ایرانشهر و چابهار به عنوان شاهد، جهت نمونه برداری و انجام آنالیز فیزیکی و شیمیایی انتخاب شدند. درصد اجزا تشکیل دهنده زباله، چگالی، درصد رطوبت سرانه زباله خانگی و پارامترهای شیمیایی مانند نسبت PH، C/N، ارزش حرارتی مطابق روشهای استاندارد انجام شد و با استفاده از جمعیت موجود در استان کمیت و کیفیت مواد زاید در کل استان تعیین شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که سرانه زباله 504 گرم به ازای هر نفر در روز، چگالی برابر 182.8kg/m3 و درصد رطوبت برابر 25.5% است و چابهار با 690 گرم بالاترین سرانه زباله را داراست. بیشترین درصد اجزا موجود در زباله مورد بررسی مربوط به مواد گیاهی با 53% معادل 284.41 تن در روز است. سپس، پلاستیک و کاغذ به ترتیب با تولیدی معادل 57.95 و 56.34 تن در روز می باشد. نسبت C/N برابر 22 و ارزش حرارتی زباله برابر 8972 کیلوژول بر کیلوگرم است. با توجه به بافت جمعیتی استان و روند افزایش رفاه و کیفیت زندگی، پیش بینی می شود که در آینده، سرانه زباله روند صعودی داشته باشد. همانطور که انتظار می رود، بیشترین اجزا تشکیل دهنده در زباله استان مواد گیاهی است با این حال در مقایسه با سایر استانها بویژه استانهای همجوار مثل کرمان (68.2%) در حد پایین تری است که علت اصلی آن، مربوط به الگوی مصرف و شیوه زندگی در این استان است. از سوی دیگر، پایین بودن نسبت C/N و رطوبت زباله، امکان تبدیل این بخش قابل توجه را به کود دشوار می سازد و چون این بخش از لحاظ کمی و کیفی دارای پتانسیل بالایی برای بازیافت بوده، ضرورت برنامه ریزی و تنظیم نسبت C/N و رطوبت کاملا مشهود است. با این حال، موفقیت این برنامه، منوط به افزایش آگاهی و مشارکت عمومی برای انجام موثر و پیگیر بازیافت از مبدا است. سایر اجزا قابل بازیافت در زباله استان به ترتیب پلاستیک و کاغذ می باشد که هر دو می تواند بازده اقتصادی مناسبی به دنبال داشته باشند.

در این تحقیق چهار جیره غذایی جهت مقایسه پنج روش تعیین قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی توسط گوسفندان نژاد زل مورد آزمایش قرار گرفت. جیره ها عبارت بودند از -1 یونجه خشک (به صورت مصرف اختیاری) -2 یونجه و دانه جو (به نسبت 60 به 40) -3 کاه گندم و دانه جو (به نسبت 60 به 40)، -4 کاه گندم و دانه جو (به نسبت 80 به 20) که جیره های دوم، سوم و چهارم بر اساس 40 گرم ماه خشک خوراک به ازای هر کیلوگرم وزن متابولیکی دام تنظیم شد. روش های تعیین قابلیت هضم شامل روش جمع آوری کل مدفوع، روش معرف لیگنین، روش معرف خاکستر نامحلول در اسید روش معرف اکسید کروم و روش آزمایشگاهی تیلی وتری بود. قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی روش های  معرف لیگنین معرف خاکستر نامحلول در اسید و آزمایشگاهی با قابلیت هضم روش جمع آوری کل مدفوع اختلاف داشت. بدین ترتیب که قابلیت هضم ماده خشک به ترتیب ذکر شده 51.57، 60.60، 58.92، 57.05 درصد بوده و قابلیت هضم ماده آلی آنها 54.77، 63.30، 58.00 و 59.95 درصد بود(P<0.01)  ولی قابلیت هضم بدست آمده ماده خشک (57.99 درصد) و ماده آلی (61.17 درصد) به روش اکسید کروم اختلاف معنی داری با روش جمع آوری کل مدفوع نداشت (P<0.05). بازیافت معرفها برای کل جیره ها در روش های معرف لیگنین، خاکستر نامحلول در اسید و اکسید کروم به ترتیب 88، 112، 101 درصد بود. ضرایب همبستگی (r) قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی روش های معرف لیگنین اکسیدکروم و آزمایشگاهی با روش جمع آوری کل مدفوع به ترتیب 0.99، 0.82، 0.96،و 0.96 برای ماده خشک و 0.99، 0.80، 0.97 و 0.92 برای ماده آلی بدست آمد و مشخص گردید که روش های معرف لیگنین، اکسید کروم و روش آزمایشگاهی در مورد کل جیره ها بر آورد خوبی از قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی ارائه می دهد ولی روش خاکستر نامحلول در اسید این چنین نمی باشد.

هدف از این بررسی ارزیابی بازده کاهش TSS و COD از پساب صنعتی بازیافت کاغذ توسط فرایند الکتروشیمیایی با استفاده از الکترود آلومینیوم است. عامل های زمان الکترولیز (10، 20، 30 و 60 دقیقه)، pH نخستین پساب (3، 5، 7.5 و 10) و ولتاژ (9 و 12 ولت) روی بازده فرایند الکتروکواگولاسیون برای تیمار این پساب مورد بررسی قرار گرفت. افزایش زمان الکترولیز سبب کاهش TSS و COD پساب شد. افزایش ولتاژ از 9 به 12 ولت به طور چشمگیری سبب کاهش TSS و COD پساب شد به طوری که میزان کاهش در ولتاژ 12 برای TSS و COD به ترتیب 99 و 77 درصد بودند اما این میزان کاهش در ولتاژ 9 به ترتیب 97 و 33 درصد بودند. همچنین نتایج نشان داد که pH نخستین پساب نقش مهمی را در کارآیی فرایند ایفا می کند به گونه ای که در محدوده pH خنثی میزان TSS و COD کاهش بیشتری را در فرایند نشان داد. نتایج این تحقیق نشان داد که روش الکتروکواگولاسیون می تواند به عنوان یک روش ساده و موثر برای تیمار پساب کارخانه های بازیافت کاغذ و کاهش آلودگی از آنها مورد استفاده قرار گیرد.

در موتورهای دیزل سهم قابل توجهی از انرژی حاصل از احتراق سوخت از طریق اگزوز و سیستم خنک کننده موتور تلف می-شود. استفاده از سوخت های زیستی می تواند بر میزان حرارت بازیافتی از موتور نیز اثر گذار باشد. در تحقیقی که به-تازگی در این مورد منتشر شده، تأکید شده است که افزایش درصد بیودیزل در مخلوط سوخت پتانسیل بازیافت حرارت را کاهش می دهد. در تحقیق مذکور تنها سوخت های بیودیزل خالص و مخلوط 50 درصد بیودیزل با دیزل معمولی بررسی شده است. این در حالی است که معمولاً در استانداردها استفاده از مخلوط های کمتر از 20 درصد بیودیزل توصیه شده است. در مقاله حاضر تأثیر استفاده از مخلوط های بیودیزل با درصدهای 10، 20 و 30 درصد حجمی بر پتانسیل بازیافت حرارت از اگزوز و سیستم خنک کاری یک مولد برق کوچک به کمک یک سامانه بازیاب ترموالکتریک تک ماژوله بررسی و با سوخت دیزل معمولی مقایسه شده است. نتایج نشان داد که تأثیر بیودیزل بر امکان بازیافت حرارت از موتور یک روند یکنوای کاهشی ندارد، به طوری که با افزایش درصد حجمی بیودیزل تا 20 درصد، پتانسیل بازیافت حرارت افزایش می یابد. افزایش بیشتر سهم بیودیزل در مخلوط سوخت باعث کاهش پتانسیل بازیافت حرارت خواهد شد. بیشترین پتانسیل بازیافت حرارت برای مخلوط B20 مشاهده شد. نتایج تجربی انجام شده با یک ماژول ترموالکتریک نشان داد که استفاده از مخلوط B20 نسبت به دیزل معمولی بسته به میزان بار موتور می تواند ولتاژ مدار باز ماژول را تا 12 درصد و بیشینه توان خروجی از آن را تا 25 درصد افزایش دهد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.