بیان مسئله: چرا زیباانگاری برخی آثار انتزاعی برای بسیاری از مخاطبان عادی هنر پرسش برانگیز است؟ چه معیارها و شاخص هایی در زیبایی شناسی هنر مدرن دخیل هستند؟ اساساً چیستی و زیبایی شناسی هنر مدرن به عنوان پرسشی مهم در حوزة فلسفة هنر همواره چالش برانگیز بوده است، از سویی با توسعة مطالعات در حوزة علوم اعصاب شناختی درکی عمیق تر و گسترده تر از بنیان های عصب شناختی ادراک دیداری و فرایند تصمیم سازی در مغز فراهم آمده است که می تواند کاربردهای گسترده ای در زمینه های نظری و کاربردی مختلف از تبیین چگونگی شکل گیری تجربة زیبایی شناسی تا طراحی شناختی داشته باشد. هدف پژوهش: در این مقاله ضمن تمرکز تحلیلی بر معیارهای زیبایی شناختی هنر مدرن از منظر علوم اعصاب و تفسیر مهم ترین آزمون های تجربی در این حوزه و شرح نسبت آن با هنر مدرن، تحلیلی زیبایی شناختی از هنر مدرن بر اساس قوانین عصب-زیبایی شناختی ارائه خواهد شد. روش پژوهش: این پژوهش به لحاظ روش شناختی از نوع پژوهش های کیفی با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی است. بحث، یافته ها و نتایج این پژوهش براساس تحلیل و تفسیر نتایج پژوهش های تجربی معتبر علمی در حوزة عصب-زیبایی شناسی است. نتیجه گیری: تحلیل انجام یافته در این پژوهش حاکی از تأثیر برخی از قوانین عصب-زیبایی شناسی در شکل گیری تجربة زیبایی شناختی هنر مدرن است، قوانینی که بر اساس مکانیسم های پردازش بینایی در مغز انسان و در واقع در پیوند بیشتر با مسیر ژن پایة ادراک زیبایی شناختی در مغز عمل می کنند. همچنین به نظر می رسد بخش عمده ای از آنچه که تجربة زیبایی شناختی مواجهه با آثار هنری انتزاعی را شکل می دهد نتیجة مفاهیمی برساختة سیستم استدلالِ نحوی مغز است که به مثابة برچسبی معنایی به آثار هنری مدرن منتسب می شود. دو مسیر غریزة ژن پایة زیبایی و سیستم استدلالِ نحوی مغز به شکلی درهم تنیده و در خلال نوعی برهم کنش دوسویة دیالکتیکی در فرایند ادراک زیبایی شناختی نقش دارند، همچنان که براساس تحلیل انجام یافته به نظر می رسد مسیر دوم – که بیشتر تحت تأثیر فرهنگ و آموزش است – تأثیرگذاری بیشتری در زیباانگاری هنر مدرن نسبت به مسیر نخست دارد.

اقتصاد مبتنی بر عصب شناسی از تعامل علوم عصب شناسی، اقتصاد و روان شناسی به وجود آمده و نویدبخش رویکردی جدید در تحلیل های اقتصادی به ویژه درک رفتار انسان به عنوان فردی انتخاب گر - که موضوعی بنیادین در علم اقتصاد می باشد- است. این مقاله، مزیت های اقتصاد مبتنی بر عصب شناسی را به تصویر کشیده و با تمرکز بر روش شناسی علم اقتصاد و توانایی این شاخه در تئوری پردازی اقتصادی، در پی دفاع از این شاخه برآمده است. از نظر این مقاله، به هر تقدیر باید توجه کرد که این برنامه جدید پژوهشی بنا به رسالت اولیه علم اقتصاد، موضوع مورد بررسی خود را واقعیت ها و آن چه هست، قرار داده و فرصتی برای ایجاد مفاهمه میان اقتصاددانان و حتی میان محققان علوم رفتاری و علم اقتصاد فراهم کرده است. مهم ترین ره آورد این شاخه علم اقتصاد را می توان در بررسی صحت و سقم فروضی دانست که به عنوان مبنا، در علم اقتصاد مورد استفاده قرار می گیرد. از این رو این برنامه پژوهشی نه در پی رد نظریات پیشین اقتصادی، بلکه در پی تکمیل و تدقیق آن ها قدم بر می دارد. روش دستیابی به هدف مطالعه، با تمرکز بر مقالات و مطالعات مهم انجام گرفته در این حوزه و با بررسی و ارائه انتقادات و جوابیه های موجود و متصور انجام گرفته است.

بشر از دیرباز در جست و جوی درک فرآیندهای ذهنی در استدلال، تصمیم گیری، یادگیری و سایر فعالیت های ذهنی بوده است، اما مطالعه علمی ذهن انسان از چند دهه قبل با پیدایش علوم شناختی آغاز شد. برخی علوم نیز برای به روزمانی و دستیابی به دستاوردهای جدید، به علوم شناختی گرایش پیدا کردند و پسوند شناختی در بسیاری از این علوم به کار رفت. آموزش زبان نیز به عنوان یک علم میان رشته ای باید از دستاوردهای علوم شناختی برای متحول و به روز شدن بیشتر بهره مند شود و درعمل از آن ها استفاده کند. پیوند مستقیم میان آموزش زبان و علوم شناختی اندکی مشکل به نظر می آید، به همین دلیل، به علومی مثل روان شناسی شناختی، زبان شناسی شناختی و علوم اعصاب شناختی نیاز است تا تعامل و تلفیق آموزش زبان و علوم شناختی ممکن شود. هدف این مقاله، طرح و بررسی مبانی نظری آموزش زبان با رویکرد شناختی با استفاده از علوم اعصاب شناختی و ارائه مبنایی برای انجام تحقیق میدانی در این زمینه است. در این پژوهش، درپی یافتن پاسخ برای دو پرسش هستیم، اینکه تا چه اندازه می توانیم علوم اعصاب شناختی را در آموزش زبان به کار بریم و رویکرد یاددهی یادگیری سازگار با مغز چه کاربردی در آموزش زبان دارد. بر اساس این پژوهش، علوم اعصاب شناختی که عملکردهای شناختی را با توجه به عملکرد و ساختار مغز مطالعه می کنند، مبنای نظری مناسبی برای آموزش زبان با رویکرد شناختی به شمار می روند و رویکردهای آن ها در آموزش زبان بسیار کاربرد دارد، مانند اصول یاددهی یادگیری سازگار با مغز که دانستن و کاربرد آن ها در فرآیند یاددهی و یادگیری زبان خارجی بسیار مفید و راهگشا است.

در حال حاضر، علاقه به استفاده از ابزارها و تکنیک های عصب علمی برای مطالعه رفتار انسان در سازمان ها افزایش یافته است. بسیاری از محققین سازمانی با استفاده از اصطلاحاتی مانند علوم اعصاب شناختی سازمانی تلاش کرده اند بر نقش تأثیرگذار فرایندهای مغزی در تصمیمات مدیریتی و عملکرد افراد در سازمان تأکید کنند. استراتژی عصبی یکی از حوزه های جدید و بکری است که هرچند کمتر به آن پرداخته شده است اما می تواند پارادایم حاکم بر علم استراتژیک را با تغییرات جدی روبه رو سازد. با توجه به اینکه در تعاریف مربوط به استراتژی جنبه ای انسانی بودن آن مورد توافق همه ی صاحب نظران است، استراتژی عصبی با تأکید بر تفاوت تفکر استراتژیک و برنامه ریزی استراتژیک تلاش می کند به مدیران و استراتژیستها کمک کند تا با شناخت نحوه ی عملکرد نیم کره های مغز به سبکی متعادل و کارا و اثربخش در مدیریت استراتژیک دست یابند و بتوانند از مزایای تفکر شهودی نیم کره ی چپ و تفکر منطقی نیم کره ی راست به طور هم زمان استفاده نمایند. در این مقاله تلاش کرده ایم به بررسی و معرفی استراتژی عصبی در مراحل مختلف مدیریت استراتژیک و کاربرد آن در سازمان بپردازیم.

پژوهش حاضر با هدف ارایه مدل خودتوسعه ای عصب-شناختی رهبران و با تاکید بر رهبران دانشگاهی انجام شده است. در این پژوهش از رویکرد کیفی و روش فراترکیب سندلوسکی و باروسو استفاده شده است. جامعه پژوهش حاضر را کلیه اسناد علمی-فنی یافته شده به تعداد حدود 1700 سند علمی-فنی تشکیل داده که در 4 پایگاه علمی داخلی و 11 پایگاه علمی خارجی مورد جستجو قرار گرفتند. از مجموع این اسناد، پس از گزینش موضوعی و محتوایی، نهایتا 63 سند علمی-فنی از آن ها برگزیده و تحلیل شد. در پژوهش حاضر، از روش کدگذاری برای تحلیل یافته ها استفاده شد. به منظور تامین اطمینان پذیری از روش ساخت یافته برای ثبت، نوشتن و تفسیر یافته ها و برای تامین باورپذیری پژوهش از روش تثلیث داده ای استفاده شده است. یافته ها حاکی از شناسایی پنج بعد کلیدی بوده است. بعد اول، بستر عصب شناختی، شامل ابعاد تخصصی، فرهنگی، کالبدی و فناورانه است. بعد دوم، راهبردهای عصبی (EEG, SST, PET, FMRI, TMS, OT, CTS, Neuro feedback) است که براساس تکنولوژی های عصبی به توسعه رهبران کمک می کند. بعد سوم، راهبردهای شناختی (ترسیم نقشه شناختی، کاربست سیستم ای شناختی-رفتاری، تحلیل زمان پاسخ، تفکر انتقادی، شبکه سازی مفهومی و گسترش معنایی) است که با به کارگیری روش های کلاسیک شناختی به تشخیص و توسعه می پردازد. بعد چهارم، شایستگی های عصبی (خودآگاهی، خودکنترلی، خودیادگیری، خودنظم دهی، خودانگیزشی، خودسازگاری، خودبهبودی و خودتشویقی عصبی) است که انتظار می رود در مغز افراد رشد یابد. نهایتا" بعد پنجم، شایستگی های شناختی (خودشناسی، خودانتقادی، خودتصمیم گیری، خودآموزی، خودارزیابی، خودادراکی، خودرهبری و خودگفتگویی شناختی) است که در ذهن افراد توسعه می یابد. بدین صورت، با ایجاد یک بستر عصب-شناختی و سپس به کارگیری راهبردهای عصب-شناختی، شایستگی های عصب-شناختی در رهبران دانشگاهی توسعه خواهد یافت.

«علوم شناختی دین» حوزه ای جدید از علوم شناختی است که در دهه 1990 میلادی و زمانی که گروهی از پژوهشگران علوم شناختی معطوف به پروژه هایی در باب دین شدند، شکل گرفت. سه پرسش بنیادی این حوزه در کلی ترین حالت عبارتند از: 1. ایده های دینی چگونه در مغز ما بازنمایانده می شود؟ 2. ایده های دینی چگونه کسب می شود؟ و 3.کدام اعمال این ایده ها را نهادینه می کند؟ اغلب دانشمندان علوم شناختی دین باورها و رفتارهای دینی را محصول فرعی قوای شناختی ذهن انسان می دادند. «علوم اعصاب شناختی دین»، به عنوان زیر شاخه ای از علوم شناختی دین، درصدد است تا با روش های تصویربرداری مغز، هم بسته های عصبی باورها، عواطف، اعمال و تجربه های دینی را شناسایی کند. ما در این مقاله در مرحله اول «دو رویکرد اصلی در علوم اعصاب شناختی دین» را که شامل رویکرد «فعالیت ناکارآمد مغز» و رویکرد «برونداد طبیعی سیستم عصبی مغز» است معرفی می کنیم. در مرحله دوم به «مدل های متنوع تبیین تجربه دینی» در علوم اعصاب شناختی می پردازیم. این مدل ها شامل «کلاهخود خدا»، «حالات تغییریافته آگاهی»، «واکنش عصب-فیزیولوژیکی آرامش»، «فرایند عصب شناختی-فرهنگی»، «استخدام همه مناطق مغزی»، «منطقه شناخت اجتماعی مغز» و «ترکیب مدل کدگذاری پیش بینی سلسله مراتبی (HPC) و مدل کاهش دهنده پیچیدگی فراطبیعی (CDMS) است. در مرحله سوم، نشان می دهیم که ورود علوم اعصاب شناختی به تبیین تجربه دینی با محدودیت ها و چالش هایی مواجه است که لازم است برطرف شود. این چهار چالش عبارتند از: «تنوع و پیچیدگی مفهومی»، «خصوصی بودن امر ذهنی»، «چالش معناشناختی»، و «چالش هستی شناختی».

مقدمه: هدف از انجام پژوهش حاضر، طراحی و اعتبار سنجی الگوی برنامه درسی مبتنی بر علوم اعصاب شناختی در دوره ابتدایی می باشد. روش ها: در این پژوهش از روش کیفی استفاده شده است. در مرحله اول، برای طراحی الگو و شناسایی عناصر الگو از روش کیفی از نوع نظریه زمینه ای و تحلیلی-استنباطی و در مرحله دوم برای اعتبارسنجی و اطمینان از کارآمدی الگوی برنامه درسی از ضریب لاوشه استفاده شده است. ابتدا الگوی برنامه درسی مبتنی بر علوم اعصاب شناختی براساس عناصر نه گانه کلاین طراحی گردید. الگوی پیشنهادی با استفاده از شیوه نمونه گیری هدفمند در اختیار 22 نفر از متخصصان حوزه مطالعات برنامه درسی و علوم اعصاب شناختی قرار گرفت و میزان اعتبار داده ها با استفاده از ضریب لاوشه مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتیجه کدگذاری سه مرحله ای داده های گردآوری شده، استخراج 35 مقوله فرعی و 72 ویژگی برای هرکدام از عناصر برنامه درسی بود. نهایتا شاخص سی وی آر لاوشه بیست و یک مضمون اصلی را تایید نمود. نتیجه گیری: بطور کلی می توان اذعان کرد که الگوی مبتنی بر علوم اعصاب شناختی، مباحث جدیدی را در عرصه تعلیم و تربیت مطرح می نماید. توجه به ابعاد نظری این الگو و کاربرد آن در آموزش و پرورش از اهمیت ویژه ای برخوردار است. همچنین، تعامل علوم اعصاب و علوم تربیتی می تواند در بهبود نظریه، تفکر و عمل در حوزه علم یاددهی و یادگیری موثر افتد.