هدف اصلی این مطالعه بررسی و مقایسه هورمونهای جنسی و اسپرموگرام در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه تحت درمان همودیالیز و به دنبال پیوند موفق کلیه میباشد. این مطالعه به روش مورد شاهدی طی سالهای 1377 و 1378 در بیمارستان سینا انجام شد. در 30 مرد تحت درمان همودیالیز با متوسط سن 38 سال (24 تا 52 سال) که حداقل 6 ماه دیالیز شده بودند، میزان پلاسمایی هورمونهای جنسی (FSH، LH، تستوسترون و پرولاکتین) و اسپرموگرام اندازه گیری شد و اندازه گیری بررسی مجدد 6 ماه بعد به دنبال پیوند موفق کلیه انجام گردید. گروه کنترل شامل30 مرد سالم با متوسط سنی 37 سال (22 تا 52 سال) نیز تحت بررسی آزمایشهای هورمونی و اسپرموگرام قرار گرفتند. آزمایشهای هورمونی با روش RIA و اسپرموگرام به وسیله میکروسکوپ نوری انجام شده است. میزان پرولاکتین،FSH و LH در افراد همودیالیزی نسبت به افراد سالم بالاتر و میزان تستوسترون پایین تر بود. پرولاکتین متوسط 16.6ng/ml (p=0.004, 2.2-16.5)، FSH میانگین 9.6 nlU/ml (P=0.001, 2.5-20)، LH، میانگین 8.5nlU/ml (P=0.004, 2.2-16.5) و تستوسترون میانگین3.92ng/ml (9-1، 0.02) اندازه گیری شد. همچنین در افراد همودیالیزی میانگین میزان مورفولوژی طبیعی 31/55% (80-30)(P=0.002) بود و حرکت متوسط اسپرم 62/50%. (P=0.001, 35-70) اندازه گیری شد. در شمارش اسپرم متوسط 60.62mil/ml (P=0.05, 40-75) نسبت به افراد طبیعی هم سن خود کمتر بود. 6 ماه بعد از پیوند موفق کلیه میانگین میزان پرولاکتین 52/10 (P=0.001, 2-25)،FSH متوسط 04/7 (P=0.01, 2-12) و LH متوسط 8.75 (P=0.001, 1.5-16.5) به میزان معنی داری کمتر شده و میانگین میزان تستوسترون 4.5 (P=0.005, 1.7-8.5) افزایش یافته بود. در اسپرموگرام بیماران بعد از پیوند موفق کلیه اگر چه شمارش اسپرم 06/64 (P=0.068, 45-80) و میانگین مورفولوژی طبیعی 87/56 (P=0.33, 40-75) بهبود داشت، اما غیر حرکت میانگین اسپرم 56/56% (P=0.006, 50-75) از نظر آماری معنی دار بود. این مطالعه نشان میدهد اختلال هورمونهای جنسی و اسپرموگرام در افراد مبتلا به نارسایی مزمن کلیه تحت درمان همودیالیز شایع میباشد و پیوند موفق کلیه موجب بهبود اختلالات هورمونهای جنسی (پرولاکتین، FSH،LH و تستوسترون) اسپرموگرام میشود.