تخمين قيمت تمام شده آب كشاورزي پاي سدهاي مخزني با رهيافت اقتصاد مهندسي مطالعه موردي: سدهاي مخزني بوكان، مهاباد و بارون در آذربايجان غربي

كمبود آب در ايران، به علت قرار گرفتن كشور در كمربند بياباني، همواره يكي از مشكلات بنيادي توسعه اقتصادي جامعه بوده است. به گواهي آمارهاي مربوط به ظرفيت بالقوه و بالفعل آب، كاهش كيفيت آب به سبب آلودگيهاي گسترده و نيز دخالت بشر در چرخه طبيعي آن، از عوامل بازدارنده ايجاد تعادل ميان عرضه و تقاضاي آب محسوب مي شود. تحولات اقتصادي منابع طبيعي و طرح ديدگاه هاي جديد در مورد بهره برداري منطقي و مناسب از منابع، به طور خاص موجب شده است كه استفاده از دانش و ملاحظات اقتصادي و اجتماعي در برنامه ريزي و مديريت عرضه و تقاضاي آب، جايگاهي مهم را به خود اختصاص دهد. با توجه به ابعاد مديريتي منابع آب، ضرورت توجه به مديريت تقاضا بيش از پيش احساس مي شود. در مطالعه حاضر قيمت تمام شده آب در سال زراعي 1377-78 در پاي سدهاي مخزني مورد بهره بردازي در استان مرزي آذربايجان غربي تخمين زده شده است. اين مطالعه از نوع اكتشاف است و اصول اقتصاد مهندسي، مبناي نطري محاسبات آن را تشكيل داده است. مهمترين يافته اين مطالعه بالا بودن چشمگير نرخ واقعي آب از نرخ مورد عمل سازمان آب منطقه اي است. همسان كردن نرخ هاي واقعي و نرخ مورد عمل، نياز به تغييرات بنيادي در ساختار ساماندهي حاملان عرضه و تقاضاي آب دارد و انديشه حاكم بر تغييرات مورد انتظار اين است كه در شرايط بحران آب، آب و سرمايه گذاري در آن از حالت "عطيه رايگان" خارج شود و به صورت كالايي با ارزش اقتصادي درآيد. لذا بايد بستري قابل دفاع در اين برهه انتقالي فراهم كرد.