مقدمه. توكسافن از جمله حشره كشهاي آلي كلردار است كه به دليل پايداري در محيط و تجمع زيستي و تغليظ در زنجيره غذاي موجب مسايل بهداشتي و زيست محيطي جدي گرديده است . توكسافن تكنيكال مخلوطي است از بيش از 800 تركيب شيمياي مختلف كه سميت و دوام آنها در محيط متفاوت است . اين مطالعه به منظور بررسي سميت باقي مانده‌هاي توكسافن در خاك روي مگس خانگي و پايداري توكسافن در خاك صورت پذيرفت .
روشها. در اين بررسي باقيمانده هاي توكسافن در خاك در نخستين روز، شصتمين روز، يك سال، دو سال و سه سال بعد از سمپاشي پس از استخراج به روش گاز كروماتوگرافي مورد تجزيه قرار گرفت و سميت آنها بر حسب دوز كشنده 50 درصد به طور موضعي در مگس خانگي نيز برآورد گرديد .
نتايج. غلظت توكسافن در خاك كه در نخستين روز سمپاشي 7.1 ppm بود پس از سه سال به 3.5 ppm كاهش يافت . نسبت دوزهاي كشنده 50 درصد (LD 50mg/kg) باقيمانده‌هاي توكسافن در خاك در نخستين روز، شصتمين روز، يك سال ، دو سال و سه سال بعد از سمپاشي به دوز كشنده 50 درصد (LD 50mg/kg) توكسافن تكنيكال به ترتيب 1.07، 1.11، 1.23، 1.31 و 1.36 برآورد گرديد.
بحث. نتايج بدست آمده روشن مي سازد كه روند تجزيه و زايل شدن سميت اين حشره كش در خاك بسيار كند است و تركيبات سمي آن مي‌تواند براي مدت طولاني پايدار باقي بماند.