فراواني گرانولوم كبدي در بيماران مبتلا به سل ريوي اسمير مثبت

سابقه و هدف: كبد يكي از اندام هاي حساس براي ايجاد گرانولوم كبدي است و سل يكي از شايع ترين بيماري هاي ايجاد كننده آن محسوب مي شود و حدود 55-10 درصد گرانولوم هاي كبدي را تشكيل مي دهد. سل بيماري شايعي در كشور ايران بوده و سل ريوي شايع ترين شكل باليني آن است. منفي بودن اسمير خلط در بيمار مشكوك به سل ريوي يكي از مشكلات تشخيصي به شمار مي رود. هدف از اين مطالعه گزارش فراواني وجود گرانولوم كبدي در بيماران اسمير مثبت مي باشد تا شايد بتوان به علت كم خطر بودن بيوپسي كبد و به علت محدوديت امكانات تشخيصي در تشخيص بيماران مشكوك به سل ريوي از آن استفاده كرد.
مواد و روش ها: دراين مطالعه توصيفي 34 بيمار سل ريوي اسمير مثبت در بيمارستان سيناي كرمانشاه در فاصله سالهاي 77-1374 تحت بيوپسي كبد قرار گرفتند. معيار تشخيصي وجود علايم باليني و راديولوژيك منطبق با سل و مثبت بودن اسمير خلط بود. بيوپسي با سوزن منگيني شماره 17 انجام گرفت و نمونه ها از نظر وجود يا عدم وجود گرانولوم مورد ارزيابي قرار گرفتند.
يافته ها: از 34 بيمار 18نفر مونث و 16نفر مذكر بودند. بيشترين بيماران در گروه سني 30-21 سال (30%) و كمترين آنها در گروه سني 80-71 سال (2.9%) قرار داشتند. دامنه سني بيماران 71-14 سال بود. آزمايشهاي كبدي در همه موارد طبيعي بود و در 5 نفر از بيمارن (14.7%) گرانولوم كبدي گزارش شد.
بحث: اين مطالعه نشان داد كه 14.7 درصد نمونه هاي بيوپسي كبد در بيماران ما حاوي گرانولوم بود. تشخيص سل ريوي اسمير منفي مشكل و نيازمند روشهاي تهاجمي و گران قيمت است كه ممكن است به راحتي در دسترس نباشد. در مطالعات مختلف فراواني گرانولوم كبدي در بيماران مبتلا به سل ريوي و خارج ريوي 80-18.3 درصد گزارش شده است. اين مطالعه آمار پايين تري نسبت به مطالعه منصوري (62.5%) نشان مي دهد. طبق اين بررسي، انجام بيوپسي كبد براي تشخيص موارد مشكوك به سل توصيه نمي شود، ولي پيشنهاد مي شود مطالعات ديگري با تعداد بيماران بيشتر و انجام رنگ آميزي اسيد فست و كشت BK به وسيله بيوپسي كبد در اين منطقه انجام گيرد.