تحليل تاريخ ساخت، کاربري و ساختار معماري دروازه ي توپخانه در گستره تحولات ميدان نقش  جهان در دوره ي قاجار

ولي بيگ نيما; کورنگي نگار

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

مطالعات شهر ايراني اسلامي

اطلاعات شماره:

زمستان 1397 , دوره 9 , شماره 34 ; از صفحه 73 تا صفحه 83 .

عنوان مقاله:

تحليل تاريخ ساخت، کاربري و ساختار معماري دروازه ي توپخانه در گستره تحولات ميدان نقش جهان در دوره ي قاجار

نویسندگان:

ولي بيگ نيما*, کورنگي نگار

آدرس:

* دانشکده مرمت، دانشگاه هنر اصفهان، ایران

چکیده:

ميدان نقش جهان از جمله شاخص ترين فضاهاي شهري در معماري ايران محسوب مي شود. با توجه به تعاملي که اين ميدان با فضاهاي شهري اطراف خود داشته، داراي تعداد قابل توجهي ورودي در دوره هاي مختلف بوده است. از جمله اين ورودي ها دروازه اي در ضلع غربي و در نزديکي عالي قاپو است که کاربري، زمان ساخت و ويژگي هاي معماري آن تاکنون گمنام مانده است. با بررسي اين دروازه به طور کلي مي توان بخشي از تحولات عملکردي و کالبدي ميدان را آشکار ساخت و نيز به طور خاص تاريخِ ساخت، کاربري و ويژگي هاي معماري اين دروازه را مشخص نمود. تاکنون تعدادي از پژوهشگران، پژوهش هايي را روي سير تحولات ميدان نقش جهان صورت داده اند. اين پژوهش براي نخستين بار به مشخص کردن تاريخ ساخت، کاربري و ويژگي هاي معماري دروازه ي غربي ميدان نقش جهان مي پردازد. داده هاي اين پژوهش ترکيبي از داده هاي کتابخانه اي و ميداني است. در اين پژوهش با بررسي اسناد توصيفي و تصويري دوره هاي مختلف تاريخي و بررسي ميداني وضع موجود، موقعيت کنوني دروازه و کاربري گذشته ي آن مشخص شد. پژوهش پيش روي تلاش دارد تا به اثبات دوره ي ساخت و کاربري دروازه ي مذکور و همچنين چرايي ساخت آن بپردازد. بررسي ها آشکار کرد که در دوران صفويه به جاي اين دروازه، وروديِ بدون سردرِ مشخص قرار داشته است. در دوره ي قاجار که بخش عمده اي از کاربري ميدان به فعاليتهاي نظامي اختصاص داشته، در فضاهاي متصل به دروازه در ضلع غربي ميدان، سربازخانه اي در ميدان چهارحوض و فضاهاي اطراف آن شکل گرفته بود. دروازه ي مذکور مسير ارتباطي سربازخانه هاي اين قسمت با ميدان نقش جهان بوده است. از سوي ديگر مطالعات مقايسه اي دروازه هاي دوره قاجار با اين سردر نيز آشکار ساخت که اين سردر متعلق به زمان قاجار است. اين دروازه در دوره ي پهلوي اول از ميان رفته و اين قسمت از ميدان به شکل پيش از ساخت اين سردر بازگشته است.

کلید واژه:

دروازه(Q1)توپخانه(Q1)ميدان نقش جهان(Q1)اسناد تاريخي و تصويري(Q1)سربازخانه(Q1)

چارک 1 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک اول تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی زیاد است.
چارک 2 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک دوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع زیاد است.
چارک 3 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک سوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع کم است.
چارک 4 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک چهارم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی کم است.

موضوعات مرتبط:

ایسر توپ حس مکان رانندگان وسایل نقلیه راین سواره نظام شناخت تاریخی شهر سنتی ایرانی قراختاییان کاخ گلستان کانسارهای پورفیری کلسترو ویروس لندن مقسم ممر

مقالات نشریه ای مرتبط:

مقالات همایشی مرتبط:

ندارد

طرح های مرتبط:

مقالات بین المللی مرتبط:

No item.

ارتباط خیلی زیاد ارتباط زیاد مرتبط ارتباط کمتر

ارجاعات:

ثبت نشده است

استنادات:

ثبت نشده است

+جهت ارجاع به این مقاله کلیک کنید(Cite).

APA : کپی

ولی بیگ، ن.، و کورنگی، ن. (1397). تحلیل تاریخ ساخت, کاربری و ساختار معماری دروازه ی توپخانه در گستره تحولات میدان نقش جهان در دوره ی قاجار. مطالعات شهر ایرانی اسلامی, 9(34 ), 73-83. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=479020

Vancouver : کپی

ولی بیگ نیما، کورنگی نگار. تحلیل تاریخ ساخت, کاربری و ساختار معماری دروازه ی توپخانه در گستره تحولات میدان نقش جهان در دوره ی قاجار. مطالعات شهر ایرانی اسلامی. 1397 [cited 2022May27];9(34 ):73-83. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=479020

IEEE : کپی

ولی بیگ، ن.، کورنگی، ن.، 1397. تحلیل تاریخ ساخت, کاربری و ساختار معماری دروازه ی توپخانه در گستره تحولات میدان نقش جهان در دوره ی قاجار. مطالعات شهر ایرانی اسلامی, [online] 9(34 ), pp.73-83. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=479020.