معناکاوي نوسانات مذهبي نمود يافته در نگارکندهاي صخره اي ساساني

خراشادي شکوه; باصفا حسن

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

پژوهش هاي باستان شناسي ايران (نامه باستان شناسي)

اطلاعات شماره:

پاييز 1396 , دوره 7 , شماره 14 ; از صفحه 103 تا صفحه 122 .

عنوان مقاله:

معناکاوي نوسانات مذهبي نمود يافته در نگارکندهاي صخره اي ساساني

نویسندگان:

خراشادي شکوه*, باصفا حسن

آدرس:

* دانشگاه نیشابور

چکیده:

نگارکندهاي صخره اي ساساني مصاديقي از تجلي آرمان سياسي پيوستگي دين و شاهي اند. باوجود اصرار ساسانيان مبني بر وحدانيت زرتشتي گري، شاهان اين سلسله در مراسم ديهيم ستاني شان تثليث اهورامزدا، ميترا و آناهيتا را به تصوير کشيده اند. اردشير، شاپور و بهرام يکم حلقه ي سلطنت را از دست اهورامزدا مي ستانند؛ نرسه مقام شاهي خويش را مرهون اهورامزدا و آناهيتا است که هر يک جداگانه به وي ديهيم شاهي مي بخشند؛ اردشير دوم حلقه ي شاهي را در حضور ميترا از دست اهورامزدا مي ستاند و پيروز يکم مفتخر به اهداي ديهيم شاهي از سوي اهورامزدا و آناهيتا توأمان با يکديگر و در يک مجلس است؛ هرچند دست را به سوي حلقه ي اهدايي از سوي اهورامزدا دراز کرده است. نظر به اين که بخشنده ي اصلي ديهيم شاهي در نگارکندهاي ساساني، اصولاً خداي بزرگ اهورامزدا است، اين پرسش به ميان مي آيد که حضور ميترا و آناهيتا در اين مراسم چه توجيه مذهبي مي تواند داشته باشد؟ نتيجه ي مطالعات حاکي از آن است که حضور اين ايزدان بيش از آن که معرف نوسانات مذهبي در مقاطع مختلف تاريخ عصر ساساني باشد، بازتابي از مسائل سياسي و اجتماعي اين دوران بوده است. روش پژوهش، مطالعه ي تطبيقي ميان منابع تاريخي و شواهد باستان شناختي (رهيافت تاريخي) با رويکرد تحليل تاريخي است.

کلید واژه:

نگارکندهاي ساساني(Q1)مذهب ساسانيان(Q1)اهورامزدا(Q2)آناهيتا(Q2)ميترا(Q2)

چارک 1 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک اول تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی زیاد است.
چارک 2 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک دوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع زیاد است.
چارک 3 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک سوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع کم است.
چارک 4 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک چهارم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی کم است.

موضوعات مرتبط:

اهل حق اورمزد ایزدبانو پیروز اول پیکرگردانی سوما غازی مادرشاهی مادرشاهی ملوک میترا وجد ودا ودا یشت

مقالات نشریه ای مرتبط:

مقالات همایشی مرتبط:

ندارد

طرح های مرتبط:

مقالات بین المللی مرتبط:

No item.

ارتباط خیلی زیاد ارتباط زیاد مرتبط ارتباط کمتر

ارجاعات:

ثبت نشده است

استنادات:

ثبت نشده است

+جهت ارجاع به این مقاله کلیک کنید(Cite).

APA : کپی

خراشادی، ش.، و باصفا، ح. (1396). معناکاوی نوسانات مذهبی نمود یافته در نگارکندهای صخره ای ساسانی. پژوهش های باستان شناسی ایران (نامه باستان شناسی), 7(14 ), 103-122. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=475247

Vancouver : کپی

خراشادی شکوه، باصفا حسن. معناکاوی نوسانات مذهبی نمود یافته در نگارکندهای صخره ای ساسانی. پژوهش های باستان شناسی ایران (نامه باستان شناسی). 1396 [cited 2022May21];7(14 ):103-122. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=475247

IEEE : کپی

خراشادی، ش.، باصفا، ح.، 1396. معناکاوی نوسانات مذهبی نمود یافته در نگارکندهای صخره ای ساسانی. پژوهش های باستان شناسی ایران (نامه باستان شناسی), [online] 7(14 ), pp.103-122. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=475247.