شناسايي و معرفي مسير باستاني بيشاپور-فيروزآباد (اردشيرخره) در دوره ي ساساني و قرون اوليه ي اسلامي

نيکنامي کمال الدين; فاضل ليلا

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

پژوهش هاي باستان شناسي ايران (نامه باستان شناسي)

اطلاعات شماره:

پاييز و زمستان 1395 , دوره 6 , شماره 11 ; از صفحه 117 تا صفحه 134 .

عنوان مقاله:

شناسايي و معرفي مسير باستاني بيشاپور-فيروزآباد (اردشيرخره) در دوره ي ساساني و قرون اوليه ي اسلامي

نویسندگان:

نيکنامي کمال الدين, فاضل ليلا*

آدرس:

* دانشگاه تهران

چکیده:

راه ها، مهم ترين نمود توسعه ي جوامع هستند که موجب سودمند ساختن انرژي با جهت دادن به حرکت مي باشد. توسعه ي راه ها بازتابي از افزايش پويايي نقاط است که خود به مرور زمان به کنش متقابل وسيع تري منجر مي گردد. با تأسيس سلسله ي ساساني يکي از قدرتمندترين دولت هاي ايراني، به منصه ي ظهور رسيد. بازرگاني و تجارت از شريان هاي اصلي اين سلسله بود. تمامي شهرهاي فلات ايران در امر توليد و تجارت فعال بودند. دو شهر بيشاپور و اردشيرخره در ايالت فارس، در سده ي سوم م. و به فاصله ي ربع قرن از يکديگر ساخته و پرداخته شده اند. وجود محور ارتباطي بين اين دو شهر و مراکز دو کوره ي شاپور و اردشير، امري است انکارناپذير. با توجه به اهميت راه ها، نگارندگان در سال 1385 به مطالعه ي محور هاي ارتباطي اين دو شهر پرداختند. شناسايي حوزه ي عبور اين خط سير، پراکنش آثار تاريخي موجود، مسافات و منازل راه و شناخت اهميت اين خط سير از ابعاد مختلف، از سؤالات پژوهش بود. اين محور در سه بخش شامل محور بيشاپور-کازرون، کازرون-فراشبند و فراشبند-فيروزآباد، مطالعه گرديد. ارتباط دو شهر بيشاپور و فيروزآباد از طريق دو محور اصلي ممکن بود. اين حرکت در کوتاه ترين شکل خود داراي بيست وپنج فرسنگ مسافت و هفت منزل و در طولاني ترين حالت داراي سي فرسنگ مسافت و نُه منزل است. در راستاي شناسايي اين محور، هفت کاروانسرا، چهارده آتشکده، سه نقش برجسته، پنج کتيبه پهلوي ساساني، بيست و شش آب انبار، تعدادي قبر يا مجموعه ي قبور، يک حوض سنگي، دو کانال آبرساني صخره اي (آبدالان)، سه مسجد و امام زاده، چهل تل، بيست وسه قلعه، هشت محوطه، بخشي از جاده سنگ فرش، آثار جاده هاي سنگي باستاني، دو پل، سه ايستگاه ساده، دو آتشدان و چهار اثر با کاربرد نامعلوم، مطالعه شد. از دلايل اهميت اين مسير را ارتباط با دريا، تأمين ارتباط مرکز دو کوره ي مهم در فارس و تأمين ارتباط مرکز سياسي ساساني در تيسفون با مرکز مذهبي آن ها در فارس، مي توان برشمرد. اين محور از اهميت بالاي تجاري، مذهبي، نظامي و سياسي، در دوره ي مورد مطالعه برخوردار است.

کلید واژه:

فارس(Q2)بيشاپور(Q2)فيروزآباد(Q1)دوره ي ساساني(Q1)

چارک 1 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک اول تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی زیاد است.
چارک 2 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک دوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع زیاد است.
چارک 3 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک سوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع کم است.
چارک 4 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک چهارم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی کم است.

موضوعات مرتبط:

مقالات نشریه ای مرتبط:

مقالات همایشی مرتبط:

ندارد

طرح های مرتبط:

مقالات بین المللی مرتبط:

No item.

ارتباط خیلی زیاد ارتباط زیاد مرتبط ارتباط کمتر

ارجاعات:

ثبت نشده است

استنادات:

ثبت نشده است

+جهت ارجاع به این مقاله کلیک کنید(Cite).

APA : کپی

نیکنامی، ک.، و فاضل، ل. (1395). شناسایی و معرفی مسیر باستانی بیشاپور-فیروزآباد (اردشیرخره) در دوره ی ساسانی و قرون اولیه ی اسلامی. پژوهش های باستان شناسی ایران (نامه باستان شناسی), 6(11 ), 117-134. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=474988

Vancouver : کپی

نیکنامی کمال الدین، فاضل لیلا. شناسایی و معرفی مسیر باستانی بیشاپور-فیروزآباد (اردشیرخره) در دوره ی ساسانی و قرون اولیه ی اسلامی. پژوهش های باستان شناسی ایران (نامه باستان شناسی). 1395 [cited 2022May23];6(11 ):117-134. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=474988

IEEE : کپی

نیکنامی، ک.، فاضل، ل.، 1395. شناسایی و معرفی مسیر باستانی بیشاپور-فیروزآباد (اردشیرخره) در دوره ی ساسانی و قرون اولیه ی اسلامی. پژوهش های باستان شناسی ایران (نامه باستان شناسی), [online] 6(11 ), pp.117-134. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=474988.