بازخواني اعتقادات شيعي در پارچه آرامگاه شيخ صفي الدين اردبيلي اثر غياث الدين علي يزدي با رويکرد شمايل شناسي اروين پانوفسکي

فضل وزيري شهره; تندي احمد

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

مباني نظري هنرهاي تجسمي

اطلاعات شماره:

پاييز و زمستان 1397 , دوره - , شماره 6 ; از صفحه 135 تا صفحه 150 .

عنوان مقاله:

بازخواني اعتقادات شيعي در پارچه آرامگاه شيخ صفي الدين اردبيلي اثر غياث الدين علي يزدي با رويکرد شمايل شناسي اروين پانوفسکي

نویسندگان:

فضل وزيري شهره*, تندي احمد

آدرس:

* دانشگاه علم و فرهنگ، تهران

چکیده:

آيين هاي مرتبط با آرامگاه مومنين صاحب نام و با ديانت از مهم ترين نمود هاي باورهاي ديني است. بارزترين دلايل شکل گيري اين آرامگاه ها احترام به شخص از دنيا رفته است، به اميد آن که روانش از نيايش ادا شده توسط زائران مزار سود برد. مفاهيم نماديني که در آرايه هاي مقابر دوره اسلامي به کار رفته، بر اساس ديدگاه هاي هنرمندان مسلمان، ماهيتي معنوي پيدا کرده است. به همين خاطر هنرمندان مسلمان در بيان مفاهيم و صورت بخشيدن به آن به زبان تمثيل رو آوردند. در ميان آرايه هاي آرامگاه، پوشش بقاع از هنرنمايي بافندگان و دوزندگاني تهيه شده که يا از اخلاص و سرسپردگي، اثرخود را به آن آستان تقديم نموده اند يا به سفارش بزرگي جامه عمل پوشانده اند. در دوره صفوي کاربرد عناصر نمادين شيعي در منسوجات، بخشي از سياست حاکمان صفوي شيعه مذهب شد. از ميان آنها، پارچه اي مخملي از غياث الدين علي يزدي هنرمند بافنده صفوي وجود دارد که آن را جهت پوشش بقعه شيخ صفي الدين اردبيلي با نقش محرابي بافته است. در اين اثر غياث الدين بازتاب اعتقادات شيعي زمانه را با بهره گيري از نقوشي نمادين و انتزاعي که بار اعتقادي و ديني دارد را منعکس کرده است. مقاله سعي دارد، درونمايه هاي نمادين نقوش تزييني به کار رفته در اين پارچه آرامگاهي، جهان بيني خالق اين اثر و رابطه آن با مذهب شيعه را با رويکرد شمايل شناسانه اروين پانوفسکي مورد تفسير قرار دهد. اين اثر حاکي از اين تفسير است که از آدابي معنوي سرچشمه گرفته به طوري که بافنده از آن آگاهي داشته و ولايت را که از اصول مذهب تشيع است را با درايت در پارچه متجلي ساخته است.

کلید واژه:

پارچه آرامگاه شيخ صفي الدين اردبيلي غياث الدين علي يزدي پانوفسکي

موضوعات مرتبط:

اخی آیکونوگرافی آیکونولوژی پارچه های صفوی پیشه ور پیشه زاویه دید گروه های اجتماعی مکتب قزوین هنر آبستره

مقالات نشریه ای مرتبط:

مقالات همایشی مرتبط:

ندارد

طرح های مرتبط:

مقالات بین المللی مرتبط:

No item.

ارتباط خیلی زیاد ارتباط زیاد مرتبط ارتباط کمتر

ارجاعات:

ثبت نشده است

استنادات:

ثبت نشده است

+جهت ارجاع به این مقاله کلیک کنید(Cite).

APA : کپی

فضل وزیری، ش.، و تندی، ا. (1397). بازخوانی اعتقادات شیعی در پارچه آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی اثر غیاث الدین علی یزدی با رویکرد شمایل شناسی اروین پانوفسکی. مبانی نظری هنرهای تجسمی, -(6 ), 135-150. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=469685

Vancouver : کپی

فضل وزیری شهره، تندی احمد. بازخوانی اعتقادات شیعی در پارچه آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی اثر غیاث الدین علی یزدی با رویکرد شمایل شناسی اروین پانوفسکی. مبانی نظری هنرهای تجسمی. 1397 [cited 2022May23];-(6 ):135-150. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=469685

IEEE : کپی

فضل وزیری، ش.، تندی، ا.، 1397. بازخوانی اعتقادات شیعی در پارچه آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی اثر غیاث الدین علی یزدی با رویکرد شمایل شناسی اروین پانوفسکی. مبانی نظری هنرهای تجسمی, [online] -(6 ), pp.135-150. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=469685.