با توجه به ضرورت و اهميت روزافزون به كار گيري صحيح دستاورهاي نوين علمي و فني در فرايند توسعه كشاورزي اين پرسش مطرح است كه ترويج به عنوان عامل اصلي اشاعه نوآوريهاي علمي و فني چه نقشي درتوسعه كشاورزي ايران ايفا كرده است؟ براي پاسخ به اين پرسش ضمن مرور منابع و با توجه به ديدگاه نظامهاي پيچيده، چارچوب مفهومي جامعي تنظيم گرديد و در قالب آن توسعه كشاورزي به عنوان تابعي از عملكرد نظام كشاورزي و عناصر دروني آن از جمله ترويج مورد توجه قرار گرفت. به منظور تعيين سهم ترويج در توسعه كشاورزي علاوه بر اعمال روش شبه آزمايش و كنترل ميداني عوامل غير آزمايشي تكنيكهاي پيشرفته كنترل آماري نيز مورد استفاده قرار گرفت. پس از انتخاب نمونه ها، در سطح ملي و گردآوري داده ها و تحليل آنها اين نتايج به دست آمده كه توسعه كشاورزي تابعي از شرايط وعوامل عديده اي است كه يكي از موثرترين آنها ترويج كشاورزي است. ترويج از طريق ارتقاء سطح دانش و مهارتهاي كشاورزان درتوسعه كشاورزي موثر است. ولي ميزان اين تاثير به عوامل ديگري بستگي دارد كه در چارچوب مفهومي اين پژوهش تحت عنوان عوامل كنترل مطرح شده‌اند. عوامل كنترل اعم از آنكه عوامل درون بخشي ترويج و نظام كشاورزي باشند يا عوامل اجتماعي و طبيعي،در افزايش ميزان اثر بخشي ترويج در توسعه كشاورزي موثرند. بنابراين در فرايند توسعه ترويج و توسعه كشاورزي توجه به مجموعه اين عوامل ضروري است.