مطالعه ي فني تزئينات طلاکاري در کتيبه هاي سنگي کليساي وانک در اصفهان

محتشم عادله

مشخصات مقاله

عنوان نشریه:

پژوهه باستان سنجي

اطلاعات شماره:

پاييز و زمستان 1395 , دوره 2 , شماره 2 ; از صفحه 77 تا صفحه 89 .

عنوان مقاله:

مطالعه ي فني تزئينات طلاکاري در کتيبه هاي سنگي کليساي وانک در اصفهان

نویسندگان:

محتشم عادله*

آدرس:

* تهران، خیابان سی تیر، خیابان سرهنگ سخایی، مجموع هی دانشگاه هنر

چکیده:

طلاکاري روي سنگ از جمله تزئينات ارزشمندي است که به واسطه ي ساختار لايه لايه و حساسش، در معرض آسيب و نابودي کامل قرار دارد. امروزه تعداد معدودي از نمونه هاي اين تزئينات در هنر ايران شناسايي شده اند. مهم ترين دليل اين مساله مي تواند از بين رفتن اين تزئينات در طول ساليان متمادي باشد. اين پژوهش به مطالعه و بررسي ويژگي هاي فني يک نمونه از اين تزئينات واقع در کليساي وانک و متعلق به دوره ي صفوي پرداخته است. هدف از اين پژوهش، شناخت ويژگي-هاي فني تزئينات طلاکاري بر روي کتيبه هاي سنگي کليساي وانک در اصفهان متعلق به دوره ي صفوي است. اين تزئينات معماري، به دليل بي توجهي و با گذر زمان و به سبب حساسيت ساختاري در معرض نابودي و فراموشي قرار گرفته است. مطالعات و شناسايي نمونه هاي برجاي مانده، تاکنون، حاکي از آن بود که طلاکاري روي سنگ در ايران به 4 روش انجام مي گرفته است: 1- ترصيع، 2- استفاده از فويل يا ورق ضخيم طلا، 3- استفاده از ورق نازک طلا يا روش طلاچسباني و در نهايت 4- برجسته سازي مطلا (لايه چيني روي سنگ). بررسي و شناسايي نمونه هاي مربوط به هنر ايران پيش از اسلام، نشان دهنده ي رواج اين تزئينات در ايران پيش از اسلام است. همچنين نمونه هايي مربوط به هنر ايراني- اسلامي به ويژه در سه دوره ي متاخر صفوي، زنديه و قاجار شناسايي شده است. در اينجا مطالعه ي ساختار يک نمونه از تزئينات طلاکاري روي سنگ متعلق به دوره ي صفوي نشان از کاربرد ورق طلا با عيار بالا و يک ماده ي روغني به عنوان چسباننده ي ورق طلا داشت. از آزمون کوره براي شناسايي ورق فلزي، از روش دستگاهي SEM-EDS براي آناليز عنصري ورق فلزي و از روش دستگاهي FTIR به همراه مطالعات ميکروسکوپي براي شناسايي ماده ي واسط چسباننده ي ورق فلزي بر سطح سنگ استفاده شد. روش مورد استفاده در اجراي تزئينات طلاکاري اين کتيبه، تکنيک "طلا چسبان" و به روش "طلاکاري روغني" است. در اين پژوهش، روش تحقيق، تحليلي- تجربي و روش يافته اندوزي کتابخانه اي، ميداني- مشاهده اي و آزمايشگاهي است. در نهايت با تحليل اطلاعات گردآوري شده، نتيجه گيري حاصل شده است.

کلید واژه:

طلاکاري روغني(Q1)طلاچسبان(Q1)SEM-EDS(Q1)FTIR(Q1)تزئينات روي سنگ(Q1)کليساي وانک(Q1)

چارک 1 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک اول تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی زیاد است.
چارک 2 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک دوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع زیاد است.
چارک 3 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک سوم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع کم است.
چارک 4 این موضوع در حوزۀ علمی خود، در چارک چهارم تازگی است.
یعنی استقبال پژوهشگران از این موضوع خیلی کم است.

موضوعات مرتبط:

Atr-Ftir Ft-Ir Plm Sem-Edx Xrf تزئینات معماری دانه بالنگو دباغی سیاح طلاکاری قلعه کوه قاین کاخ گلستان لاجورد مشک چرمی نکاح نامه

مقالات نشریه ای مرتبط:

مقالات همایشی مرتبط:

ندارد

طرح های مرتبط:

مقالات بین المللی مرتبط:

ارتباط خیلی زیاد ارتباط زیاد مرتبط ارتباط کمتر

ارجاعات:

ثبت نشده است

استنادات:

ثبت نشده است

+جهت ارجاع به این مقاله کلیک کنید(Cite).

APA : کپی

محتشم، ع. (1395). مطالعه ی فنی تزئینات طلاکاری در کتیبه های سنگی کلیسای وانک در اصفهان. پژوهه باستان سنجی, 2(2 ), 77-89. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=318242

Vancouver : کپی

محتشم عادله. مطالعه ی فنی تزئینات طلاکاری در کتیبه های سنگی کلیسای وانک در اصفهان. پژوهه باستان سنجی. 1395 [cited 2022May28];2(2 ):77-89. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=318242

IEEE : کپی

محتشم، ع.، 1395. مطالعه ی فنی تزئینات طلاکاری در کتیبه های سنگی کلیسای وانک در اصفهان. پژوهه باستان سنجی, [online] 2(2 ), pp.77-89. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=318242.