بررسي تغييرات جانبي اندازه ذرات و كاني شناسي به منظور تعيين جهت بادهاي غالب در تشكيل رسوبات لس استان گلستان

رسوبات لس بخش وسيعي از استان گلستان را پوشانده است، اگر چه شواهد زيادي از بادي بودن اين نهفته ها حكايت مي كند، با اين وجود درباره منشا، نحوه تشكيل و جهت بادهاي غالب هنوز بحث هاي زيادي وجود دارد. روند تغيير اندازه دانه و فراواني كوارتز در جهت جانبي نه تنها جهت وزش بادهاي غالب، بلكه ميزان دوري يا نزديكي به منشاء را نيز معين مي كند به طوري كه اندازه ذرات و فراواني كوارتز در جهت ورزش باد همواره كاهش و با دوري از منشاء تنزل مي يابد. در اين تحقيق ضمن تائيد بادي بودن اين نهشته ها تغييرات جانبي اندازه ذرات و تركيب كاني شناسي به ويژه كوارتز به عنوان معيار تعيين جهت بادهاي غالب مدنظر قرار گرفت، بنابراين پس از تهيه نقشه  پراكنش لس در استان گلستان بوسيله داده هاي ماهواره (ETM) و با كمك نرم افزار الويس، از لس هاي شاخص و هوانزده از عمق 4 متري نمونه برداري و تحت بررسي دانه سنجي ليزري و اسپكترومتري و كاني شناسي (XRD) قرار گرفت. با توجه به نتايج، كاهش محسوسي در ميانگين اندازه دانه و مقدار كاني كوارتز از شمال خاوري به طرف جنوب باختري مشاهده مي شود، به طوري كه اندازه دانه ها از 4.97 φ تا 6.66 φ و فراواني كاني كوارتز از 45.4% تا 56.2% در روند فوق كاهش مي يابد. لذا براساس نتايج حاصل جهت بادهاي غالب در تشكيل اين رسوبات از شمال خاوري و شمال به طرف جنوب باختري و جنوب بوده است.