مقايسه احكام تركيبي ماتقدم با تداعي صور نفساني هيوم

اين مقاله در پي يافتن وجوه تمايز قضاياي تركيبي ماتقدم (كه مقولات فاهمه در حكم بدان ها ضروري هستند) از صرف تداعي صور نفساني است. با تحليل منطقي قضاياي حاوي مقولات كانت، نشان مي دهيم كه مقولات وجهه نظر كيفيت و كميت (به استثناي مقوله تماميت) مفهومي ذهني كه به تجربه در نمي آيد، دربر ندارند و تنها معرف ساختارهاي منطقي هستند - كه تجربه گرايان نيز بر آن اذعان دارند - نه شروط ضروري حكم. مقولات وجهه نظر جهت به شرط معناداري تنها به واسطه ذهن معنا مي يابند نه از طريق تجربه. مقوله علت در احكام شرطي دقيقتر بررسي ميشود و نشان داده ميشود كه ديدگاه تجربه گرايان با ديدگاه كانت از حيث ماهيت رابطه علي ناسازگار اما از حيث وجود خود رابطه بين پديدارها، سازگار است. در اين بين به مقولات جوهر و مشاركت به دليل خارج شدن از بحث موردنظر نمي پردازيم.