سابقه و هدف: عفونت هاي انگلي روده اي از جمله مسايل عمده و شايع سيستمهاي بهداشتي درماني در بسياري از كشورها مي باشند. نظر به درصد بالاي ابتلا بدون علامت و نقش عوامل محيطي در بروز آن و به منظور تعيين فراواني عفونت انگلي روده اي و عوامل مرتبط به آن، اين تحقيق در راستاي طرح ملي «سلامت و بيماري» روي خانواده هاي تحت پوشش مراكز بهداشتي دانشگاه هاي كشور در سال 1378 انجام گرفت.
مواد و روشها: تحقيق با طراحي مقطعي در 1097 خوشه شهري با 8776 خانوار و 590 خوشه روستايي با 4720 خانوار كه به روش نمونه گيري تصادفي چند مراحله اي انتخاب شدند، انجام گرفت. در معيت يك تيم پزشكي، نمونه مدفوع افراد 2 سال و بالاتر خانوارهاي نمونه به آزمايشگاه مركزي دانشگاه منتقل و تحت نظر متخصص علوم آزمايشگاهي به روش رسوبي فرمالين - اتر و نور چسب اسكاچ، نمونه مدفوع از نطر اكسيور، آسكاريس، ژيارديا، آميب هيستوليتيكا، كرمهاي قلابدار، تنيا، تريكوسفال. تريكوسترونژيلوييدس و ساير انگلها بررسي و نقش سن، جنس و محل آن با احتمال 95% در سطح كشور برآورد گرديد.
يافته ها: از مجموع 53995 نفر نمونه مورد بررسي، تحقيق روي 45128 نفر كه 8/45% جنس مذكر و 61% مربوط به ساكنين مناطق شهري بودند، انجام گرفت. آلودگي در 3/19% وجود داشت كه در مردان 7/19 و در زمان 1/19 درصد بود. در بين انواع تك ياخته، ژيارديا با 9/10% و از بين كرم ها آسكاريس با 5/1% از شيوع بيشتر برخوردار بودند. آلودگي در گروه سني كمتر از 15 سال به ميزان 5/25% و در سنين بالاي 70 سال به ميزان 6/11 بود (P<0.000). ميزان آلودگي در ساكنين شهري 4/16% و در روستاييان 3/24% گزارش شد (P<0.000).
نتيجه گيري و توصيه ها: ميزان عفونت انگلي روده اي در ايران جاي نگراني دارد. با توجه به عوارض شناخته شده، بررسي علل آن و اجرا برنامه ها براي كاهش مشكل توصيه مي شود.