افتادگی پلک یا پتوز به پایین افتادن بیش از حد لبه یک یا هر دو پلک بالا گفته میشود. افتادگی پلک باعث مشکلات زیبایی ناخوشایندی میشود و حالتی خسته به چهره میدهد. موارد شدیدتر افتادگی پلک به مشکلات بینایی دامن میزند، در این حالت پلک افتاده بخشی از چشم یا تمام آن را میپوشاند و به عارضههای دیگری مانند خشکی یا آبریزش چشم دامن میزند. بلفاروپلاستی یا لیفت پلک نوعی جراحی است که برای رفع افتادگی پلک انجام میشود و در آن پوست، عضله و چربی اضافی برداشته میشود.
افتادگی پلک چیست؟
افتادگی پلک یا پتوز به دلیل آسیبدیدگی، بالا رفتن سن یا ابتلا به اختلالهای گوناگون رخ میدهد. اگر فقط پلک یک چشم افتاده باشد، با مشکل پتوز یکطرفه و اگر پلک هر دو چشم افتاده باشد با مشکل پتوز دوطرفه مواجه هستیم.
افتادگی پلک گاهی حالت رفت و برگشتی دارد و گاهی دائمی است. افتادگی پلک برخی بیماران مادرزادی است و به آن پتوز مادرزادی میگویند؛ برخی نیز در طول عمر دچار افتادگی پلک میشوند که به آن پتوز اکتسابی میگویند.
دلایل افتادگی پلک
افتادگی پلک بزرگسالان معمولاً پیامد اختلال در عملکرد گروهی از عضلات پلک است که پلک را بالا میکشند؛ این نقص باعث افتادگی پلک میشود. افتادگی پلک میتواند ارثی (پتوز مادرزادی) باشد و از بدو تولد وجود داشته باشد؛ در این حالت عضله لواتور یا بالابرنده پلک دچار نقص است. افتادگی پلک مادرزادی میتواند خفیف یا شدید باشد، چنانچه افتادگی پلک درمان نشود، ممکن است آسیبی دائمی به بینایی وارد شود.
برخی خردسالان به سندرم مارکوس گان «فک ـ چشمک زدن ـ پتوز» دچار هستند، در این حالت افتادگی پلک هنگام باز شدن فک بالا میرود. دلیل این وضعیت اتصال غیرعادی عصبها است؛ مارکوس گان معمولاً فقط یک پلک را درگیر میکند.
برخی بزرگسالان در طول عمرشان به دلیل بالا رفتن سن، آسیب دیدن چشم، جراحی آب مروارید یا استفاده از لنز دچار افتادگی پلک اکتسابی میشوند. گذاشتن مکرر لنز به عضله بالابرنده پلک آسیب میزند. عارضههای عصبی گوناگونی مانند میاستنی گراویس یا دیستروفی میوتونیک باعث افتادگی پلک میشود، البته این موارد درصد شیوع پایینتری دارد. همچنین ورم یا کیست بزرگ به پلک فشار میآورد و باعث افتادگی پلک میشود.
درمانهای غیرجراحی افتادگی پلک
روشهای غیرجراحی نیز برای درمان افتادگی پلک وجود دارد که از آن جمله میتوان به ورزشهای پلک، تزریق ژل، تزریق بوتاکس، تزریقPRP، رادیوفرکانسی و لیزردرمانی اشاره کرد.
دلایل انجام دادن جراحی پلک
جراحی زیبایی پلک به دلایل مختلفی انجام میشود. خسته به نظر رسیدن چهره متداولترین دلیل انجام دادن جراحی زیبایی پلک است. سنگینی پلک و پف زیر چشم باعث میشود که چهره همیشه خسته و ناراحت به نظر میرسد. پلکهای برخی بیماران نامتقارن به نظر میرسد، در این صورت میتوان عمل بلفاروپلاستی را برای بهبود تقارن انجام داد. افتادگی پلک برخی بیماران میدان دیدشان را مسدود میکند و دید جانبی بیمار ناقص میشود. بنابراین جراحی پلک برای رفع انسداد و بهبود دید انجام میشود.
در صورت بروز موارد زیر لازم است درمان پزشکی فوراً انجام شود:
- افتادگی پلکی که ناگهان و ظرف چند ساعت یا چند روز ایجاد شود.
- افتادگی پلکی که با دوبینی، ضعف عضلات صورت، دست یا پا، اختلال در گفتار یا بلع یا سردرد شدید همراه باشد.
- افتادگی پلکی که با علائم عفونت چشم مانند درد و سرخی، تب، برآمده شدن چشمها یا مشکلات حرکتی همراه باشد.
جراحی پلک چگونه انجام میشود؟
جراحی پلک دو نوع مختلف ـ جراحی پلک بالا و پایین ـ دارد. روش انجام جراحی به نوع جراحی بستگی دارد، انجام دادن تمام عملهای جراحی پلک به سالها تجربه نیاز دارد.
جراحی پلک بالا دوران نقاهت سریعی دارد. جراح ابتدا برش را اندازهگیری میکند و علامت میزند. سپس عمل را برای برداشتن مقدار اضافی پوست، چربی و عضله زیر پلک انجام میدهد؛ یا اگر پلک بالا از قبل فرورفته باشد، جراح موقعیت این بافتها را برای پر کردن فرورفتگی تغییر میدهد تا پلکها جوانتر و زیباتر شود و میدان دید بهبود یابد. در نهایت جراح از بخیههای پنهان جذبی برای بستن سطح پوست استفاده میکند.
جراحی پلک پایین عمل پیچیدهتری است که به برش زیر خط مژه تا بعد از گوشه چشم نیاز دارد. جراح میتواند پوست، عضله و چربی اضافی را از راه برش ایجادشده بردارد یا تغییرموقعیت بدهد. مشکل زیبایی اصلی گاهی اوقات، به ویژه برای بیماران جوانتر، جود توده چربی برجسته زیر پلک است. در این صورت جراح روش بدون جای زخم و اسکار را ترجیح میدهد و عمل را از داخل پلک انجام میدهد. جراح بستن پوست را با استفاده از بخیههای کشیدنی یا چسب انجام میدهد، بنابراین گاهی اوقات نیازی به کشیدن بخیه نیست.
نتایج جراحی پلک
نتایج جراحی پلک ماندگار است. هرچند جراحی زیبایی پلک با درد خفیفی همراه است، ممکن است پس از عمل با ورم یا کبودی مواجه شوید. اکثر بیماران ظرف 10 ـ 14 روز میتوانند در جامعه حاضر شوند. البته بهبودی کامل چند ماه طول میکشد. هرچند انتظار میرود که جراحی پلک بعضی عارضهها را برای همیشه درمان کند، از یاد نبرید که فرایند طبیعی پیر شدن متوقف نمیشود. محافظت همیشگی در برابر نور خورشید به حفظ نتایج کمک میکند.
هزینه بلفاروپلاستی
جراحی پلک معمولاً عملی است که فقط یک بار در طول عمر برای جوانسازی بخش فوقانی صورت انجام میشود. بیماران پس از یک جراحی ساده از نتایجی چشمگیر و ماندگار برخوردار میشوند. جراحی پلک را میتوان با اهداف زیبایی و عملکردی انجام داد. بسیاری از بیماران جهت جوانتر و شادابتر کردن چهره برای جراحی زیبایی پلک به کلینیک مراجعه میکنند و وقتی از هزینه مناسب بلفاروپلاستی مطلع میشوند، تعجب میکنند.
جراحی پلک عملی است که مطابق با نیازها و خواستههای بیمار سفارشیسازی میشود و بنابراین درجات پیچیدگی آن متفاوت است. بهطور کلی سه هزینه حقالزحمه جراح، هزینه بیهوشی و تجهیزات اتاق عمل بخش عمده هزینه بلفاروپلاستی را تشکیل میدهد.
ممکن است اقداماتی قبل و بعد از جراحی برای حصول اطمینان از نتیجه بهینه انجام شود که با هزینهای جزئی همراه است. هرچند تکتک این هزینهها ناچیز است، اما مجموع آنها رقم قابلتوجهی میشود که بیماران باید از جیب خود پرداخت کنند.
هزینههای جانبی شامل موارد زیر میشود:
- غربالگری پزشکی
- آزمایشها
- ویزیتهای پس از عمل
جراحان مبالغ متفاوتی را برای جراحی زیبایی پلک دریافت میکنند. حتماً در جلسه مشاوره سوال کنید که مبلغ اعلام شده شامل چه هزینههایی میشود.
آیا بیمه هزینه جراحی لیفت پلک را پرداخت میکند؟
شرکت بیمه خسارت بعضی جراحیهای عملکردی را پرداخت میکند. برای مثال اگر دچار افتادگی شدید پلک بالا باشید، به گونهای که افتادگی پلک دید را مسدود کرده و انجام فعالیتهای روزمره مانند رانندگی را مختل کرده باشد، ممکن است بیمه بخشی از هزینه جراحی یا تمام آن را پرداخت کند. چنانچه انجام بلفاروپلاستی صرفاً دلایل زیبایی داشته باشد، اکثر بیماران باید آماده شوند تا تمام هزینه جراحی را خود پرداخت کنند.