طب داخلی روز (افق دانش)
سال:1390 | دوره:17 | شماره:1 (پیاپی 51) |تعداد مقالات:11

مقدمه: تهوع و استفراغ پس از عمل جراحی یکی از علل شایع موربیدیتی پس از اعمال جراحی است که با مشکلات خاصی از جمله پنومونی آسپیراتیو دهیدراتاسیون، تاخیر در ترخیص بیمار، اختلالات الکترولیتی و اسید و باز همراه است. تا به حال پروتکل های درمانی مختلفی جهت جلوگیری از این امر گزارش شده ولی تهوع و استفراغ همچنان جزء مشکلات پس از عمل جراحی باقی مانده است.روش تحقیق: در این مطالعه 2 دسته دارویی اندانسترون و ترکیب دگزامتازون-متوکلوپرامید جهت بررسی اثر پروفیلاکسی روی تهوع و استفراغ بررسی شده است. در این بررسی نیم ساعت قبل از عمل داروها به بیماران کاندید آپاندکتومی، با دوز مشخص تجویز شده و میزان تهوع و استفراغ در ریکاوری و 24 و 48 ساعت پس از عمل بررسی گردید.یافته ها: اثر اندانسترون بر روی کاهش تهوع و استفراغ پس از جراحی حدودا 30 درصد بیشتر از تاثیر ترکیب دگزامتازون-متوکلوپرامید گزارش شده است.نتیجه گیری: با توجه به عدم ثبت هرگونه عوارض جانبی برای اندانسترون و با توجه به قیمت پایین دارو و در دسترس بودن آن و اثر بالای آن در کاهش تهوع و استفراغ، توصیه می شود که این دارو به عنوان یک عامل موثر جهت جلوگیری از تهوع و استفراغ بعد از عمل استفاده شود.

زمینه و هدف: کاربرد گیاهان دارویی به جای داروهای سنتتیک در سال های اخیر به دلیل کم بودن عوارض جانبی و تنوع ترکیبات موثره گیاهان افزایش یافته است. بررسی اثر ضد دردی و ضد التهابی دانه گنده تلخه با توجه به ترکیبات ضد دردی و ضد التهابی موجود در گیاه ضروری به نظر می رسد.روش تحقیق: در این پژوهش از 156 سر موش سوری نر نژاد NMRI با وزن 25-20 گرم استفاده گردید. پس از تعیین میزان دوز کشنده عصاره (LD50)، از دو تست گزیلن و فرمالین برای بررسی اثرات ضد التهابی و ضد دردی گیاه استفاده شد. در هر تست حیوانات به 6 گروه: شاهد، کنترل مثبت (دریافت کننده دگزامتازون با دوز 15 mg/kg در تست التهاب و مورفین با دوز 10 mg/kg در تست فرمالین) و گروه های تجربی دریافت کننده دوزهای42 mg/kg ، 85،170 و 340 تقسیم شدند.یافته ها : میزان LD50 عصاره هیدرو الکلی گیاه گنده تلخه 1.7 mg/kg تعیین شد. عصاره هیدروالکلی دانه گیاه گنده تلخه دارای اثر ضد التهابی در تمامی دوز ها به غیر از دوزها می باشد. هم چنین آن موجب کاهش معنی دار درد هم در فاز حاد و هم در فاز مزمن شد که بیشترین اثر ضد دردی340 mg/kg  به خصوص در فاز مزمن داشت.نتیجه گیری: عصاره هیدروالکلی دانه گیاه گنده دارای اثرات ضد التهابی و ضد دردی به خصوص در فاز مزمن (فاز التهابی) تست فرمالین می باشد که این اثر ممکن است به دلیل وجود فلاونوئید و تانن موجود در گیاه باشد که در گذشته اثرات ضد دردی و ضد التهابی آنها شناخته شده است.

زمینه و هدف: لیشمانیوز احشایی حداقل در سه استان اردبیل، فارس و آذربایجان شرقی به صورت اندمیک وجود دارد. بیماری در کشور ما از نوع مدیترانه ای بوده و بیشتر کودکان را گرفتار می سازد. بنابراین تشخیص اولیه و درمان به موقع بیماری می تواند از مرگ و میر بالای آن (95 درصد) جلوگیری نماید. به دلیل تهاجمی بودن روش بیوپسی از مغز استخوان و طحال و محدودیت سایر روش ها، تلاشهای زیادی صورت گرفته تا از تست های ساده تر در تشخیص لیشمانیا اینفنتوم در کودکان استفاده شود. تست KAtex با شناسایی آنتی ژنها در ادرار از جمله این موارد است. هدف از این تحقیق ارزیابی KAtex در تشخیص لیشمانیوز احشایی در مناطق اندمیک و مقایسه آن با روش های سرولوژیک معمول (IFA, DAT, ELISA IgG&IgM) به منظور امکان جایگزینی با روش های مذکور می باشد.روش تحقیق: این مطالعه از نوع اپیدمیولوژی توصیفی بوده و در مدت پانزده ماه در روستاهای توابع شهرستان های اهر و کلیبر استان آذربایجان شرقی که بیماری در آن ها اندمیک می باشد، انجام شد. کیت KAtex برای تشخیص لیشمانیوز احشایی در 72 فرد اثبات شده و مشکوک به بیماری کالا آزار و برای یافتن افراد مبتلا در بین 313 کودک ساکن مناطق اندمیک اهر و کلیبر (آذربایجان شرقی) در شمال غرب ایران به کار گرفته شد. برای یافتن توافق تست ها و اندکس های اعتبار و اعتماد، نتایج تست KAtex با دیگر تست های سرولوژیک مقایسه شد. برای آنالیز داده ها از روش های آماری kappa و McNemar استفاده شد.یافته ها: از 385 نمونه ادرار تعداد 38 نمونه (9.8 درصد) با تست KAtex مثبت بودند. تست سریع KAtex دارای حساسیت 77.7 درصد و ویژگی بالا (98.2 درصد) در تشخیص لیشمانیوز احشایی در انسان بود. بالاترین توافق KAtex با تست Elisa-IgM (kappa=0.834، p=0.549) و پایین ترین توافق KAtex با تست DAT ( kappa=0.400،p<0.001) بود. هم چنین این تست هیچ گونه واکنش متقاطع با نمونه های ادرار بیماران مبتلا به سل، توکسوپلاسموز و بروسلوز نداشت.نتیجه گیری: تست KAtex سریع، غیر تهاجمی و ساده است. در انجام آن به تخصص ویژه و دستگاه های پیچیده نیاز نیست و می تواند برای تشخیص لیشمانیوز احشایی در مناطق اندمیک به کار گرفته شود. هم چنین چون این تست قادر است بیماری حاد، تحت حاد و پس از عفونت را از هم دیگر افتراق دهد، نتایج آن می تواند برای تشخیص موارد اثبات نشده لیشمانیوز احشایی تکمیل کننده DAT باشد.

زمینه و هدف: سرطان پوست شایع ترین نوع سرطان در شهر یزد می باشد و دوران کودکی و نوجوانی یک زمان مهم و ویژه برای پیشگیری از سرطان پوست در آینده است. در این مطالعه بر آن شدیم تا به بررسی تاثیر مداخله آموزشی بر رفتارهای پیشگیری کننده از سرطان پوست در دانش آموزان دختر دبیرستانی شهر یزد بر مبنای تئوری انگیزش محافظت بپردازیم.روش تحقیق: این مطالعه تجربی بر روی 360 دانش آموز دختر از 4 دبیرستان دخترانه در دو گروه آزمون (180 نفر) و شاهد (180 نفر) انجام شد. پرسشنامه ای مشتمل بر سازه های تئوری انگیزش محافظت در دو مرحله توسط هر دو گروه آزمون و شاهد، قبل و 2 ماه بعد از اجرای مداخله آموزشی تکمیل شد. داده ها توسط نرم افزار آماری SPSS و آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه، تی مستقل و زوجی، کای اسکوئر، ضریب همبستگی خطی پیرسون و آنالیز رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در گروه آزمون بین میانگین نمرات تمام متغیرهای مورد مطالعه قبل از مداخله آموزشی با دو ماه بعد از آموزش اختلاف معنی دار وجود دارد (p=0.001). در حالی که در گروه غیر آزمون اختلاف معنی داری از لحاظ آماری دیده نشده است (p>0.05). بعد از مداخله آموزشی اختلاف تمامی متغیرها در دو گروه مورد بررسی معنی دار شده است (p<0.05).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه اثر بخشی مداخله بر اساس تئوری انگیزش محافظت در جهت تغییر نگرش ها و رفتارهای مربوط به خطر سرطان پوست را حمایت می کند.

زمینه و هدف: یکی از معضلات اجتماعی جوامع در حال حاضر، افزایش روز افزون طلاق و از هم پاشیدگی بنای خانواده هاست. این پژوهش با هدف شناخت وضعیت و عوامل موثر بر طلاق در شهر گناباد جهت مشخص کردن راهکارهای عملی در کاهش آن انجام شده است.روش تحقیق: این پژوهش یک مطالعه توصیفی-تحلیلی از نوع مقطعی است. روش نمونه گیری سرشماری بود، به طوری که تمامی زوجین مطلقه در شهرستان گناباد که شرایط ورود به مطالعه را داشتنند به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. از مجموع 161 مورد طلاق ثبت شده در دو سال 87 و 88 تعداد 123 نفر شامل 81 زن و 42 مرد مطلقه حاضر به همکاری شدند و با تکمیل پرسشنامه پژوهشگر ساخته دارای مشخصات دموگرافیک، وضعیت آشنایی و نحوه انتخاب همسر و همچنین 67 عامل موثر بر طلاق مورد بررسی قرار گرفتند. کلیه پرسشنامه ها پس از کنترل نهایی با نرم افزار SPSS و استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در این پژوهش تعداد 81 زن و 42 مرد مطلقه مورد بررسی قرار گرفتند. 60.7 درصد موارد طلاق در 5 سال اول زندگی مشترک اتفاق افتاده که از این تعداد 50 درصد آن در دوران عقد بوده است. 63.3 درصد موارد طلاق در مناطق شهری و 36.7 درصد ساکن در مناطق روستایی بود. 76.9 درصد از زوجین سواد دیپلم یا کمتر از دیپلم داشتند. سن ازدواج 45.2 درصد از زوجین کمتر از 20 سال بود. 75.2 درصد از نمونه ها، بررسی و تحقیق کافی در مورد همسرشان را انجام نداده بودند. از نظر عوامل مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و فردی بیشترین عوامل مرتبط با طلاق، شناخت ناکافی همسر، عدم تفاهم، دخالت فامیل و دیگران در زندگی، بیکاری، اجباری بودن ازدواج، کمبود مهارتهای زندگی، اعتیاد، سن پایین ازدواج، شهر نشینی، بیماری های جسمی یا روانی همسر، کمبود مهارت های جنسی و ارتباطی در ازدواج بوده است. همچنین تفاوت معنی داری در میزان طلاق از نظر محل سکونت (p=0.001)، سابقه آشنایی با همسر (p=0.001)، سطح تحصیلات (p<0.001)، بررسی و تحقیق درباره همسر (p=0.001)، وجود سوء رفتار جسمی و روانی  (P<0.001)و عدم تفاهم(p=0.0001)  وجود داشت.نتیجه گیری: با توجه به نقش عوامل مختلف در پیدایش وقوع طلاق، راهکارهای پیشگیری و کاهش طلاق در جامعه باید به طور جدی، قبل از ازدواج و بعد از ازدواج مورد توجه قرار گیرد.

مقدمه: مطالبه و رعایت حقوق بیماران ، مستلزم آشنایی و آگاهی کارکنان گروه پزشکی و بیماران از محتوای منشور حقوق بیمار است لذا این پژوهش با هدف تعیین میزان آگاهی بیماران و کارکنان گروه پزشکی از منشور حقوق بیمار و میزان رعایت آن در یکی از بیمارستان های شهر گناباد انجام شد.روش تحقیق: در این مطالعه توصیفی تحلیلی در سال 1389 با استفاده از پرسشنامه پژوهشگر ساخته اطلاعات، شامل مشخصات دموگرافیک، میزان آگاهی و میزان رعایت منشور حقوق بیمار بود جمع آوری گردید. میزان سطح آگاهی در سه طبقه خوب، متوسط و ضعیف و میزان رعایت منشور حقوق بیمار در سه طبقه مطلوب، متوسط و نامطلوب رتبه بندی گردید. روش نمونه گیری در بیماران به صورت مبتنی بر هدف و در پرسنل بصورت طبقه ای تصادفی مرحله ای بود. داده ها پس از استخراج، با استفاده از روش های آمار توصیفی، کای اسکوئر، تی مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی پیرسون و با استفاده از نرم افزار SPSS در سطح معنی داری 5 درصد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نمونه های این پژوهش شامل 189 نفر از بیماران زن و 122 نفر مرد و از کارکنان گروه پزشکی 20 نفر زن و 13 نفر مرد بودند. همچنین نتایج نشان داد میزان آگاهی پرسنل و بیماران از منشور حقوق بیمار در حد مطلوب و منشور حقوق بیمار در 69.1 درصد موارد رعایت می شد. ارتباط آماری معنی داری بین سطح آگاهی بیماران و رعایت منشور حقوق بیمار وجود داشت بطوریکه با افزایش سطح آگاهی بیماران، میزان رعایت آن افزایش می یافت (p=0.007). علی رغم آگاهی مطلوب گروه پزشکی از منشور حقوق بیمار میزان رعایت آن در مقایسه با سایر مطالعات در حد مطلوب نیست.نتیجه گیری: آگاهی بیماران و کارکنان گروه پزشکی در حد خوب بوده ولی میزان رعایت آن در حد مطلوب نیست. لذا پیشنهاد می گردد مسوولین بیمارستان راهکاری عملی جهت ارایه اطلاعات مکتوب پیرامون حقوق بیمار، هنگام پذیرش به مراجعین تدوین نمایند. به دانشجویان و افراد شاغل در بیمارستان آموزش داده شود جهت حفظ حرمت بیماران قبل از حضور بر بالین آنها از بیماران اجازه بگیرند.

زمینه و هدف: گوشت و فرآورده های گوشتی به عنوان یک منبع غنی از پروتئین از اهمیت ویژه ای در رژیم غذایی برخوردار می باشند. لذا لزوم ایجاد یک روش دقیق برای کنترل کیفیت این ماده غذیی لازم به نظر می رسد. مطالعه حاضر به منظور شناسایی و تشخیص بافت های غیر مجاز در محصولات سوسیس و کالباس مورد عرضه در مراکز توزیع شهر کرمانشاه در سال 88-1387 بوده است.روش تحقیق: این مطالعه از نوع توصیفی-مقطعی و حجم نمونه پژوهش 720 نمونه سوسیس و کالباس تهیه شده از مراکز توزیع شهر کرمانشاه بوده است که از نظر بافت های غیر مجاز مورد بررسی قرار گرفته است. پس از نمونه گیری، تهیه مقاطع بافتی و رنگ آمیزی انجام شد. تشخیص بافت ها به کمک میکروسکوپ و توسط متخصصین بافت شناس انجام گرفت.یافته ها: عضله اسکلتی در 96.2 درصد از نمونه ها وجود داشت و در3.8  درصد نمونه ها یافت نشد، در 30.8 درصد نمونه ها بافت چربی مشاهده شد. در 19.2 درصد نمونه ها عضله قلبی یافت شد. در96.2  درصد نمونه ها غضروف و استخوان بالغ یافت شد. در 57.6 درصد نمونه ها استخوان نا بالغ یافت شد. فراوانی حضور هر یک از بافت های طحال، مری، آئورت، غدد بزاقی، غدد ترشحی لوله گوارش، گره لنفاوی، مو، ریه و زبان 3.8 درصد بود. فراوانی حضور هر یک از بافت های پستان، اپیدرم پوست و عصب 7.7 درصد بود. فراوانی حضور بافت همبند و عضلات صاف هر کدام 27 درصدبود. فراوانی حضور حفره های خالی و رگ هر کدام 46.1 درصد بود. در 100 درصد نمونه ها بافت های گیاهی تشخیص داده شد.نتیجه گیری: حضور بافت های غیر مجاز در فرآورده های گوشتی تولیدی در کارخانجات استان کرمانشاه باعث افزایش نگرانی ها در مورد سلامت این محصولات گشته و اعمال کنترل دقیق تر و کامل تری بر تولید این گروه از مواد غذایی را ضروری می سازد.

زمینه و هدف: در بسیاری از تحقیقات پزشکی هدف تعیین ریسک فاکتورهای بیماری مورد نظر با توجه به اثرات متقابل آن ها و رده بندی بیماران بر اساس این ریسک فاکتورها است. برای این منظور از مدل های رگرسیون، تحلیل ممیزی و رده بندی استفاده می شود، حال آن که بررسی پیش فرض ها برای این مدل ها در داده های پزشکی اغلب بسیار مشکل خواهد بود. لذا باید از روش های جایگزین استفاده نمود. هدف از این مقاله ارایه روش رده بندی درختی برای بررسی ریسک فاکتورهای سرطان پستان است. این روش در سال 1984 توسط بریمن و همکاران تحت عنوان تحلیل رده بندی و رگرسیون درختی عمومیت یافت.روش تحقیق: در این مطالعه از داده های یک مطالعه موردی شاهدی استفاده شده است، که در آن گروه مورد شامل 312 خانم مبتلا به سرطان پستان زیر 40 سال با تشخیص قطعی بر مبنای آسیب شناسی و گروه شاهد شامل 312 خانم زیر 40 سال مراجعه کننده به بیمارستان امام خمینی تهران به علت بیماری غیرنئوپلاستیک و غیرهورمونی بودند. این داده ها با استفاده از مدل های رده بندی درختی و با استفاده از نرم افزار CART تحلیل شدند.یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که متغیرهایی مانند سابقه خانوادگی سرطان پستان، سابقه خانوادگی سرطان تخمدان، سابقه بیماری خوش خیم پستان، سن منارک، وضعیت قاعدگی، عدم فعالیت فیزیکی، قرار گرفتن در معرض حوادث استرس زا، عواملی موثر در ابتلا به سرطان هستند.نتیجه گیری: تعیین ریسک فاکتورها در سرطان پستان اهمیت ویژه ای دارد. روش های رده بندی درختی به دلیل عدم نیاز به برقراری پیش فرض های سخت، ابزاری قدرتمند برای بررسی ریسک فاکتورهاست. همچنین به دلیل شهودی بودن مدل های درختی تفسیر داده ها برای محققین ساده تر می باشد.

زمینه و هدف: شواهد پژوهشی در دسترس نشان می دهد که نگرش مذهبی در تمام جنبه های زندگی روانشناختی بشر، تاثیرات به سزایی دارد. شادکامی نیز یکی از جنبه های مهم زندگی روانشناختی است به طوری که در سال های اخیر بررسی تجربی شادکامی توسط روانشناسان و جامعه شناسان افزایش یافته است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین نگرش مذهبی و شادکامی در دانشجویان رشته پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام گرفته است.روش تحقیق: روش مطالعه حاضر توصیفی-مقطعی می باشد که در سال 87-1388 انجام شد. روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی بود. نمونه پژوهش شامل 271 دانشجوی رشته پزشکی بود (164 مرد و 107 زن). داده ها با استفاده از پرسشنامه نگرش مذهبی خدایاری فرد و شادکامی آکسفورد استفاده جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از با استفاده آزمون t (برای گروههای مستقل) و همبستگی پیرسون تحلیل گردید.یافته ها: میانگین سنی، دانشجویان 20.4 سال با انحراف معیار 3 می باشد. میانگین نمرات شادی و نگرش مذهبی در مردان و زنان به ترتیب 47.54، 46.77 و 96.8.3، 103.16 بود. با توجه به یافته های پژوهش رابطه بین شادکامی و نگرش مذهبی (p=0.0001،r=0.256 )، سن و شادکامی (p=0.004،r=0-.241 )، و نیز سن و مذهب (p=0.018، r=0-.198) معنادار بود.نتیجه گیری: یافته ها نشان میدهد که علاوه بر رابطه معنادار بین شادکامی و نگرش مذهبی، سن نیز رابطه ی معناداری با شادکامی و نگرش مذهبی دارد.

مقاله ای تحت تاثیر دریافت مواد غذایی در طول زایمان بر پیامد مادری زنان باردار (یک کارآزمایی بالینی تصادفی) مورخه 1388/6/18 در فصلنامه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گناباد (افق دانش) دوره 15، شماره 2، تابستان سال 1388 به چاپ رسیده است.این مطالعه از نوع مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده می باشد که در بیمارستان 22 بهمن شهر گناباد انجام شده است.

سوالاتی در قالب نامه به سردبیر در مورد مقاله ای با عنوان تاثیر دریافت غذایی در طول زایمان بر پیامد مادری زنان باردار توسط همکاران محترم آقایان محسن دهقانی و دکتر قاسم یادگارفر ارسال شده است.ضمن تشکر از نظرات علمی و دقت پژوهشگران محترم، نکات ذیل به استحضار می رسد.